ΑΡΘΡΟΝ-84
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΑΙ ΕΙΣ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΟΜΗΣΕΩΣ
Λειτουργικαί προεξοχαί
Εξώσται ανοικτοί και κλειστοί.Προστεγάσματα.

1. Ανοικτοί εξώσται, άνωθεν κοινοχρήστων εκτάσεων ήτοι οδών και πλατειών, επιτρέπονται υπό τους κάτωθι όρους:
α) Η κατωτέρα επιφάνεια οιουδήποτε στοιχείου του εξώστου πρέπει να ευρίσκεται εις ύψος από του κάτωθι αυτού πεζοδρομίου τουλάχιστον 3,00 μ. να απέχη δε απόστασιν τουλάχιστον 0,50 μ. εσώτερον του άκρου του κρασπέδου του πεζοδρομίου όταν το ως άνω ύψος είναι μικρότερον των 5 μέτρων.
β) Η μεγίστη προεξοχή των εξωστών ασχέτως της θέσεως του στηθαίου ή κιγκλιδώματος δεν δύναται να είναι μεγαλυτέρα του ενός δεκάτου (1/10) του πλάτους της οδού κατά την θέσιν του κτιρίου εις ουδεμίαν δε περίπτωσιν πλέον του 1,30 μ.
γ) 'Οταν επί της οδού κατασκευάζωνται εξωτερικαί στοαί δεν επιτρέπεται η κατασκευή εξώστου εις ύψος μικρότερον των 5 μέτρων από του κάτωθι αυτού πεζοδρομίου.
δ) Ως πλάτος οδού λαμβάνεται το υπό του ρυμοτομικού σχεδίου προβλεπόμενον, προσμετρουμένων των τυχόν προβλεπομένων προκηπίων, εν περιπτώσει δε πλήρως μορφωμένης οδού το εν τοις πράγμασιν υπάρχον πλάτος.
ε) Οι ανοικτοί εξώσται πρέπει να αφίστανται τουλάχιστον 1μέτρου από των πλαγίων ορίων του οικοπέδου.
στ) 'Οταν το κτίριον αποτελήται από ορόφους εν προσόψει και ορόφους εν εσοχή, ο ανώτατος εξώστης από της κυρίας όψεως, κατασκευάζεται κατά προέκτασιν του δαπέδου της πρώτης εσοχής.
ζ) Κατ' επέκτασιν της πλακός του δώματος του κτιρίου δεν κατασκευάζεται εξώστης. Εις περίπτωσιν κτιρίου εις ο δεν εγένετο εξάντλησις των ορόφων κατά την πρόσοψιν επιτρέπεται η κατασκευή εξώστου κατ' επέκτασιν της πλακός του δώματος (δαπέδου του μελλοντικού ορόφου), του κιγκλιδώματος ή στηθαίου τοποθετουμένου εις την θέσιν της γραμμής δομήσεως.
η) Τα εκ των εξωστών όμβρια ύδατα, όταν ταύτα εγκιβωτίζωνται δια συμπαγών στηθαίων, δέον όπως απάγωνται δι'αγωγού και αποχετεύωνται υπό το πεζοδρόμιον εις το ρεϊθρον αυτού, απαγορευομένης της δια σωληνίσκων ελευθέρας ροής από του ύψους του εξώστου εις την οδόν. Επιτρέπεται η κατασκευή κατακορύφου εξοχής κάτωθεν του άκρου των εξωστών (κρέμασις) τηρουμένων των κανόνων αισθητικής της όψεως του κτιρίου".
? (Σ.Σ. Το εδάφ. η' της παρ. 1 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 52 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
θ. Εις περίπτωσιν υπάρξεως προκηπίου επιτρέπεται η κατασκευή ανοικτών εξωστών και εις ύψος μικρότερον των 3.00 μέτρων από της προ αυτών στάθμης του πεζοδρομίου με προεξοχήν ουχί μεγαλυτέραν της υπό του εδαφίου β οριζομένης εν ταυτώ δε μη υπερβαίνουσαν το 1/4 του πλάτους του προκηπίου. Εφ' όσον εις ουδέν σημείον υπέρκεινται του 1,00 μέτρου από του πεζοδρομίου οι εν λόγω ανοικτοί εξώσται (βεράνται) δύνανται να εξικνούνται μέχρι του 1/4 του πλάτους του προκηπίου".
? (Σ.Σ. Το εδάφ. θ' της παρ. 1 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 53 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
2. Ανοικτοί εξώσται επί των κατά τα άρθρα 17, 18 παράγραφοι 2 και 4, 34, 38 και 39 παράγραφος 9, υποχρεωτικώς αφιεμένων ακαλύπτων τμημάτων του οικοπέδου, επιτρέπονται με προεξοχήν ίσην προς το 1/5 της αποστάσεως της αποστάσεως της όψεως του κτιρίου από του ορίου του οικοπέδου κατά την θέσιν του εξώστου.
Εν πάση περιπτώσει ο εξώστης, δεν δύναται να έχη προεξοχήν μεγαλυτέραν του 1 μέτρου, ασχέτως της θέσεως του στηθαίου ή κιγκλιδώματος ουδέ ν' απέχη ολιγώτερον του ενός μέτρου από των ορίων του οικοπέδου.
? (Σ.Σ. Η παρ. 2 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 54 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
3. Εις περίπτωσιν καθ' ην αι όψεις του κτιρίου τοποθετούνται εν όλω ή εν μέρει εσώτερον της γραμμής δομήσεως ή οιασδήποτε ετέρας πλαγίας ή οπισθίας υποχρεωτικής γραμμής, η προεξοχή του εξώστου δύναται να προσαυξηθή κατά την διαφοράν της υποχωρήσεως της όψεως εις ην ούτος ευρίσκεται. Προεξοχή εξώστου από του τμήματος της όψεως εις ό κατασευάζεται υπέρ τα 1,80 μ. προσμετρείται εις την καλυπτομένην επιφάνειαν του οικοπέδου ουχί όμως και εις τον συντελεστήν δομήσεως αυτού".
? (Σ.Σ. Η παρ. 3 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 55 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
4. Ανοικτοί εξώσται επί των προαιρετικώς αφιεμένων ακαλύπτων επιφανειών του οικοπέδου επιτρέπονται υπό τους κάτωθι όρους:
α) Εφ' όσον αι προαιρετικώς αφιέμεναι ακάλυπτοι επιφάνειαι του οικοπέδου κέντηνται μόνον τας ελαχίστας διαστάσεις της ελευθέρας θέας ουδεμία απολύτως προεξοχή εντός αυτών επιτρέπεται εξαιρέσει σωλήνων υδρεύσεως, αποχετεύσεως και καπνοδόχων συνολικής προεξεχούσης επιφανείας 0,15 τ.μ.
β) Εφ' όσον αι προαιρετικώς αφιέμεναι ακάλυπτοι επιφάνειαι κέκτηνται διαστάσεις μεγαλυτέρας των ως άνω ελαχίστων δύνανται να κατασκευάζωνται ανοικτοί εξώσται χωρίς ούτοι να εισέρχωνται εντός των ελαχίστων διαστάσεων της ελευθέρας θέας του ακαλύπτου χώρου ουδέ να απέχουν ολιγώτερον του 1 μέτρου από των ορίων του οικοπέδου, τηρουμένων αναλόγως των διατάξεων της παραγράφου 3.
5. Εις περίπτωσιν ανεγέρσεως επί του οικοπέδου και εσωτερικών κτιρίων δια τον υπολογισμόν των προεξοχών των ανοικτών εξωστών λαμβάνονται ως πλάτη οδού αι αποστάσεις μεταξύ των κτιρίων.
6. Εξώσται ανοικτοί εντός αιθουσών.
Εξώσται ανοικτοί εντός υψηλών αιθουσών συγκεντρώσεως του κοινού δι' αναψυχήν ή εργασίαν (π.χ. κέντρα συγκεντρώσεως του κοινού, καταστήματα πωλήσεως, κτίρια τραπεζών και παρόμοιοι χώροι) επιτρέπονται εφ' όσον δεν καλύπτουν πλέον του ημίσεως της εκτάσεως της αιθούσης και εφ' όσον η κατασκευή και η διάταξις αυτών ανταποκρίνεται εις την χρήσιν των μόνον ως παραρτημάτων των εν λόγω αιθουσών και ουχί εις άλλην αυτοτελή χρήσιν. Η προσπέλασις προς τον ανοικτόν εξώστην επιτρέπεται μόνον δια κλίμακος κειμένης απαραιτήτως εντός του χώρου του καταστήματος ή της αιθούσης εις τον οποίον ευρίσκεται ο ανοικτός εξώστης. Οι ανωτέρω εξώσται δεν λογίζονται ως όροφοι και δεν περιλαμβάνονται εις τον συντελεστήν δομήσεως του οικοπέδου.
7. Προστεγάσματα.
α) Τα προστεγάσματα κατασκευάζονται μόνον άνωθεν κοινοχρήστων εκτάσεων, ήτοι οδών και πλατειών ως και άνωθεν προκηπίων και μόνον κατά το ισόγειον των κτιρίων.
β) Δια την κατασκευήν των προστεγασμάτων εν γένει έχουν εφαρμογήν αι διατάξεις των εδαφίων α' και γ' της παραγράφου 1.
γ) Το προστέγασμα επιτρέπεται να χρησιμοποιήται εν αυτώ και ως ανοικτός εξώστης των κιγκλιδωμάτων τοποθετουμένων εις τα όρια του κατά την θέσιν ταύτην επιτρεπομένου εξώστου.
δ) Η προεξοχή προστεγασμάτων άνωθεν προκηπίων δεν δύναται να υπερέχη τα τρία (3) μέτρα.
ε) Κινητά προστεγάσματα έμπροσθεν καταστημάτων επιτρέπονται από ύψους μεγαλυτέρου των 2,50 μέτρων από του πεζοδρομίου και άνευ κατακορύφων στηριγμάτων επ' αυτού, εσώτερον δε κατά 0,50 μ. του κρασπέδου αυτού. Κινητά προστεγάσματα επί πεζοδρομίων μεγάλου πλάτους ή πλατειών μετά κατακορύφων στύλων δύνανται να τοποθετηθούν κατόπιν αδείας αρμοδίας Πολεοδομικής Υπηρεσίας, εφ' όσον δεν παρακωλύεται η κυκλοφορία. Επίσης επιτρέπονται κινητά προστεγάσματα άνωθεν ανοικτών εξωστών ή εσοχών κτιρίων. Εις περίπτωσιν κινητών προστεγασμάτων αντικειμένων προς τας παρούσας διατάξεις, η αρμοδία Αρχή τάσσει εύλογον προθεσμίαν δια την αφαίρεσιν αυτών ".
? (Σ.Σ. Το εδάφ. ε' της παρ. 7 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 56 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
στ) Τοπικά προστεγάσματα άνωθεν των θυρών εισόδων των κτιρίων κατά τας πλαγίας ή και οπισθίας όψεις αυτών επιτρέπονται εφαρμοζομένων ως προς τας διαστάσεις και την θέσιν αυτών των διατάξεων των παραγράφων 1, 2, 3 και 4.
8. Κλειστοί εξώσται.
? (Σ.Σ. Η παρ. 8 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 57 του άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).
Α) Κλειστοί εξώσται επιτρέπονται επί των κυρίων όψεων των κτιρίων υπό τους ακολούθους όρους:
α) Το ελάχιστον ύψος από του πεζοδρομίου ορίζεται εις 3,00 μ. ασχέτως της υπάρξεως ή ου προκηπίου.
β) Η μεγίστη προεξοχή από της γραμμής δομήσεως ορίζεται εις 0,40 μ. ανεξαρτήτως του πλάτους της οδού.
γ) 'Οταν το προβλεπόμενον πλάτος της οδού ή το εν τοις πράγμασιν υφιστάμενον κατά την θέσιν του κτιρίου είναι μικρότερον των 8,00 μ. δεν επιτρέπεται κατασκευή κλειστών εξωστών.
δ) Το άθροισμα των επιφανειών των ορθών προβολών των κλειστών εξωστών των κατασκευαζομένων επί της επιφανείας της κυρίας όψεως ή επί εκάστης όψεως των εν εσοχή ορόφων δεν δύναται να υπερβαίνη το 1/4 της αντιστοίχου επιφανείας.
ε) Η εν κατόψει επιφάνεια των κλειστών εξωστών προσμετρείται εις τον συντελεστήν δομήσεως του οικοπέδου.
στ) Ως πλάτος οδού λαμβάνεται το υπό του ρυμοτομικού σχεδίου προβλεπόμενον, προσμετρουμένων των τυχόν προβλεπομένων προκηπίων, εν περιπτώσει δε πλήρως διαμορφουμένης οδού το εν τοις πράγμασιν υπάρχον πλάτος.
ζ) 'Οταν επί της οδού κατασκευάζωνται εξωτερικαί στοαί δεν επιτρέπεται η κατασκευή κλειστού εξώστου εις ύψος μικρότερον των 5 μέτρων από του κάτωθι αυτού πεζοδρομίου
Β) Κλειστοί εξώσται επιτρέπονται επίσης και επί των λοιπών όψεων των παραδίων κτιρίων και εφ' όλων των όψεων των εσωτερικών κτιρίων υπό τους ακολούθους όρους:
α) Το ελάχιστον ύψος από της κάτωθεν αυτών φυσικής ή τεχνητής στάθμης του εδάφους ορίζεται εις 3,000 μέτρα.
β) Η εν κατόψει επιφάνεια των κλειστών εξωστών προσμετρείται εις τον συντελεστήν δομήσεως του οικοπέδου.
γ) Η μεγίστη προεξοχή από της εφ' ης ο κλειστός εξώστης όψεως του κτιρίου ορίζεται εις 0,40 μ.
δ) Το άθροισμα των επιφανειών των ορθών προβολών των κλειστών εξωστών των κατασκευαζομένων επί της επιφανείας εκάστης όψεως κτιρίου δεν δύναται να υπερβαίνη το 1/4 της εν λόγω επιφανείας.
ε) Κλειστοί εξώσται προσβλέποντες προς τα πλάγια ή οπίσθια όρια του οικοπέδου κατασκευάζονται μόνον, εφ'όσον η υπό των οικείων άρθρων οιουδήποτε συστήματος δομήσεως καθοριζομένη ελαχίστη απόστασις των αντιστοίχων όψεων του κτιρίου ή κτιρίων από των ως άνω ορίων του οικοπέδου είναι τουλάχιστον 4 μέτρα".
9. Υπόγειοι προεξοχαί.
α) Υπό τας κοινοχρήστους εκτάσεις της πόλεως (οδοί, πλατείαι) ως και υπό την επιφάνειαν τυχόν υφοσταμένου προκηπίου επιτρέπεται διαπλάτυνσις των θεμελίων μέχρι 0.30 του μέτρου από του κατακορύφου επιπέδου της γραμμής δομήσεως. Αι διαπλατύνσεις αύται δύναται να διήκουν καθ' όλον το μήκος της όψεως. Φωταγωγοί υπογείων έξωθεν της ρυμοτομικής γραμμής απαγορεύονται απολύτως.
β) Υπό την επιφάνειαν του τυχόν υφισταμένου προκηπίου ουδεμία κατασκευή ή εγκατάστασις επιτρέπεται, εξαιρέσει θεμελίων προεξοχής μεγαλυτέρας των 0,50 μ. από της γραμμής δομήσεως εφ'όσον ταύτα τοποθετούνται εις βάθος μεγαλύτερον των 2,50 μ. από της στάθμης του πεζοδρομίου, βόθρων υπό τους όρους των οικείων διατάξεων του παρόντος και εγκαταστάσεων κοινής εξυπηρετήσεως, καθοριζομένων δια Π. Δ/των εκδιδομένων προτάσει του Υπουργού Δημ. 'Εργων
γ) Εις περιοχάς του συνεχούς ή και μικτού συστήματος δομήσεως εφ' όσον το υπόγειον χρησιμοποιείται και μόνον δια στάθμευσιν αυτοκινήτων επιτρέπεται η προεξοχή (επέκτασις) του υπογείου υπό το υποχρεωτικώς ακάλυπτον τμήμα του οικοπέδου, εξαιρέσει του τυχόν υπάρχοντος προκηπίου, της πλακός επικαλύψεως αυτού δυναμένης να φθάση μέχρι 1 μέτρου κάτωθι της στέψεως του εις την θέσιν ταύτην επιτρεπομένου κατά τας διατάξεις του παρόντος συμπαγούς περιφράγματος. Κατασκευή βοηθητικών παραρτημάτων υπεράνω της πλακός ταύτης απαγορεύεται.
? (Σ.Σ. Τα εδάφ. γ και δ θεωρούνται καταργηθέντα με το ΠΔ-697/79 (βλ. ΕΓΚ-4218/80 τ. Β').
δ Εις περιοχάς του πανταχόθεν ελευθέρου ή συνεχούς συστήματος δομήσεως εφ' όσον τα υπόγεια χρησιμοποιούνται αποκλειστικώς δια στάθμευσιν αυτοκινήτων επιτρέπεται προεξοχή (επέκτασις) των υπό το πρώτον υπόγειον υπογείων υπό την υποχρεωτικήν ακάλυπτον έκτασιν του οικοπέδου εξαιρέσει του προκηπίου, υπό τον όρον όπως η συνολική έκτασις τούτων μη υπερβαίνει τα 0,60 της όλης επιφανείας του οικοπέδου.
? (Σ.Σ. Το εδάφ. δ' της παρ. 9 του άρθ. 84 τίθεται ως αντικατεστάθη δια της παρ. 58 άρθ. 1 ΝΔ-205/74 (ΦΕΚ-363/Α/7-12-74).