Σας κοινοποιούμε, όπως έχει, το σχετικό (Εγγρ-33910/85) που αφορά στο αντικείμενο του θέματος και παρακαλούμε για πιστή εφαρμογή των αναφερομένων.

Στη συνέχεια του ανωτέρω σχετικού, σας κοινοποιούμε την κοινή Αποφ-30351/4-3-85 των Υπουργών Εσωτερικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, σχετικά με τον καθορισμό γενικών προδιαγραφών, προϋποθέσεων και διαδικασίας τοποθέτησης εμπορικών επιγραφών και διαφημίσεων, κατά τις διατάξεις του Ν-1491/84.

Με την παραπάνω απόφαση που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση του Ν-1491/84 επιτρέπεται η διενέργεια εμπορικής διαφήμισης με αφισσοκόλληση στις στέγες και στα δώματα κτιρίων, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της απόφασης αυτής.

Επειδή από την προϊσχύουσα νομοθεσία δεν προβλεπόνταν η διενέργεια εμπορικής διαφήμισης με αφισσοκόλληση στις στέγες και τα δώματα κτιρίων ούτε το ανάλογο τέλος διαφήμισης, πρέπει να γίνει δεκτό ότι για τις διαφημίσεις της μορφής αυτής θα καταβάλλεται το τέλος της κατηγορίας Α του Αρθ-8 του Ν-1144/81 που αναφέρεται στην αφισσοδιαφήμιση.

Διευκρινίζουμε επίσης ότι δεν προβλέπεται βεβαίωση αυξημένου τέλους για τυχόν φωτιζόμενες αφισσοδιαφημίσεις της μορφής αυτής (σε στέγες ή δώματα).

Τη παρούσα παρακαλούμε να κοινοποιήσετε στους Δήμους και κοινότητες της περιφερείας σας.

Αποφ-20351/85
[ΙΣΧΥΕΙ από 23-5-85]

1. Τις διατάξεις των Αρθ-5 παρ.2 και παρ.3 και Αρθ-6 του Ν-1491/84 "Μέτρα για τη διευκόλυνση της διακίνησης των ιδεών, τον τρόπο διενέργειας της εμπορικής διαφήμισης, την ενίσχυση της αποκέντρωσης και άλλες διατάξεις".
2. Την κοινή Αποφ-74721/19-2-84 του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εσωτερικών, σχετικά με τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στους Υφυπουργούς Εσωτερικών,

Αποφασίζουμε:

Καθορίζουμε τις γενικές προδιαγραφές, προϋποθέσεις και διαδικασία για την τοποθέτηση επιγραφών και τη διενέργεια εμπορικής διαφήμισης στους χώρους που επιτρέπονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν-1491/84, ως εξής:

1. Οι επιγραφές ή διαφημίσεις που αναγράφονται ή προσαρτώνται ή αναρτώνται σε στέγες τοίχους, προθήκες, θύρες καταστημάτων, γραφείων ή κατοικιών και είναι σχετικές με εργασίες που εκτελούνται στους χώρους αυτούς, τοποθετούνται σε παράλληλα ή και κάθετα επίπεδα στις όψεις του κτιρίου.
2. Η τοποθέτηση γίνεται σε θέσεις που προβλέπονται από την αρχιτεκτονική μελέτη, όπως αυτή έχει εγκριθεί με την έκδοση της οικοδομικής άδειας.
3. Σε περίπτωση που δεν έχουν προβλεφθεί, από την αρχιτεκτονική μελέτη, ειδικές θέσεις για τις επιγραφές ή διαφημίσεις του άρθρου αυτού, επιτρέπεται η τοποθέτησή τους με τις παρακάτω προϋποθέσεις.
α) Οι παράλληλες επιγραφές έχουν μέγιστο συνολικό ύψος ένα (1) μέτρο εφόσον τοποθετούνται σε ύψος μέχρι πέντε (5) μέτρα από τη στάθμη του πεζοδρομίου. Μπορεί να έχουν μέγιστο ύψος 1,20 μέτρα, αν τοποθετούνται σε ύψος πάνω από 5 μέτρα από τη στάθμη του πεζοδρομίου.
β) Οι παράλληλες επιγραφές μπορούν να εξέχουν από την όψη του κτιρίου μέχρι 0,20 μέτρα.
γ) Σε περίπτωση που υπάρχει στην όψη του κτιρίου εμφανής κάνναβος οι επιγραφές τοποθετούνται μεταξύ των υποστηλωμάτων χωρίς να τα επικαλύπτουν σε καμιά περίπτωση.
δ) Σε καμιά περίπτωση οι επιγραφές που τοποθετούνται δεν πρέπει να καλύπτουν τα παράθυρα και τα διαφανή τμήματα των υαλοστασίων.
4. Οι κάθετες προς την όψη του κτιρίου επιγραφές ή διαφημίσεις έχουν διαστάσεις κατά ανώτατο όριο 1,00 Χ 1,00 Χ 0,25 μέτρα και δεν μπορεί να απέχουν από την όψη του κτιρίου περισσότερο από 0,30 μέτρα.
Το κάτω μέρος των επιγραφών δεν μπορεί να απέχει λιγότερο των 2,5 μέτρων από τη στάθμη του πεζοδρομίου και η εξωτερική πλευρά τους να βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 0,50 μέτρα από τη νοητή κατακόρυφο που περνά από το κράσπεδο του πεζοδρομίου.
Οι επιγραφές αυτές μπορεί να αποτελούνται από ανεξάρτητα στοιχεία, με τις παραπάνω διαστάσεις και μπορούν να καταλαμβάνουν ολόκληρο το ύψος του ορόφου ή ορόφων, εφόσον εκτελούνται σ'αυτούς σχετικές με την επιγραφή ή την διαφήμιση εργασίες.
5. Οι ρυθμίσεις των προηγουμένων παραγράφων δεν αφορούν την ανάρτιση ή τοποθέτηση επιγραφών ή διαφημίσεων στα στηθαία ή κωνοκλιδώματα των εξωστών, στα προστεγάσματα και τις λειτουργικές προεξοχές (έρκερ) των κτιρίων.
Κατ' εξαίρεση είναι δυνατή η τοποθέτηση επιγραφών και διαφημίσεων στα προστεγάσματα, ισογείων χώρων, εφόσον, αυτές ενσωματώνονται αισθητικά σ' αυτά. Οι επιγραφές στα προστεγάσματα κατασκευάζονται από ανθεκτικά υλικά στις καιρικές συνθήκες (ανοξείδωτα, μη αντανακλαστικά μέταλλα ή προστατευόμενα από τις καιρικές συνθήκες, πολυεστέρες κλπ.).
6. Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου μπορεί να καθορίζονται περιοχές όπου οι επιγραφές ή διαφημίσεις του άρθρου αυτού να είναι φωτεινές, φωτιζόμενες ή μη φωτιζόμενες, ανάλογα με τη φυσιογνωμία της πόλης, τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα ή σε περιπτώσεις που οι περιοχές αυτές γειτνιάζουν με παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους ή με χώρους ιδιαίτερου φυσικού κάλους.
7. Για τις επιγραφές ή διαφημίσεις του άρθρου αυτού που τοποθετούνται στις στέγες, ισχύουν οι προδιαγραφές του Αρθ-4 αυτής της απόφασης.
8. Σχετικά με την τοποθέτηση επιγραφών σε πρατήρια πωλήσεως υγρών καυσίμων, ισχύουν οι προδιαγραφές των διατάξεων του ΠΔ-1224/19-9/15-10-81 (ΦΕΚ-303/Α/81) και ΒΔ-465/9-7-70 (ΦΕΚ-156/Α/70).

1. Απαγορεύεται η τοποθέτηση πλαισίων στοιχείων όταν παρεμποδίζεται η κυκλοφορία πεζών και οχημάτων. Επίσης απαγορεύεται η τοποθέτηση πλαισίων μπροστά από καταστήματα, εμπορικές επιχειρήσεις και κατοικίες σε απόσταση μικρότερη των 2,50 μέτρων από τα κτίρια.
2. Τα πλαίσια στοιχεία για τις διαφημίσεις σε κοινόχρηστους χώρους, τοποθετούνται σε ενιαίο τύπο, σύμφωνα με σχέδιο που εκποιείται από το δήμο ή την κοινότητα με βάση τις προδιαγραφές της απόφασης αυτής και τις ειδικότερες που θα καθορίσουν τα δημοτικά ή κοινοτικά συμβούλια.
Τα πλαίσια αυτά μπορεί να είναι του ίδιου τύπου για όλη την περιφέρεια του δήμου ή της κοινότητας ή διαφορετικού τύπου για κάθε περιοχή ή χώρο του δήμου ή της κοινότητας.
3. Τα πλαίσια - στοιχεία αποτελούνται από επιφάνεια που μπορεί να είναι μεταλλική ή από άλλο ανθεκτικό υλικό και σκελετό (κορνίζα) που συγκρατεί την επιφάνεια. Η επιφάνεια (ωφέλιμη) έχει διαστάσεις πολλαπλάσιες του παραλληλογράμμου 0,70 Χ 1,05 μ. (μονάδα).
4. Ανάλογα με τη θέση που τοποθετούνται τα πλαίσια στοιχεία χρησιμοποιούνται επιφάνειες με διαστάσεις μέχρι 4 μονάδες σε μία ή δύο σειρές καθ' ύψος όταν πρόκειται για πλατείες και κοινοχρήστους γενικά χώρους και μέχρι 2 μονάδες σε μια σειρά όταν πρόκειται για πεζοδρόμιο.
5. Η εμπορική διαφήμιση επικολλάται ή απεικονίζεται στην επιφάνεια των πλαισίων, στοιχείων. Το κάτω μέρος του πλαισίου, στοιχείου απέχει από το έδαφος έως 0,40 μέτρα.
Ο σκελετός του πλαισίου (κορνίζας) έχει μέγιστες διαστάσεις 0,15 μ και μπορεί να είναι μεταλλικός ή από άλλο ανθεκτικό υλικό και πρέπει να εξασφαλίζει τόσο την απόλυτη σταθερότητα σε πλευρικές ανεμοπιέσεις, όσο και το αμετάθετο της κατασκευής.
Η στήριξη των πλαισίων στο έδαφος επιτυγχάνεται με εγκιβωτισμό των κατακόρυφων στοιχείων με βάση από σκυρόδεμα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται η απόλυτη πάκτωσή τους. Ειδικά στα προσωρινά και κινητά πλαίσια επιτρέπεται η τοποθέτηση νεκρών φορτίων στη βάση αντί για την πάκτωσή τους στο έδαφος. Σε οποιαδήποτε περίπτωση απαγορεύεται η τοποθέτηση αντιρίδων που εμποδίζουν την κυκλοφορία των πεζών.
7. Ο σκελετός (κορνίζα) και η επιφάνεια των πλαισίων χρωματίζονται με αποχρώσεις (μη αντανακλαστικές) που καθορίζονται από το δήμο ή την Κοινότητα. Η βαφή γίνεται με τρόπο που να εξασφαλίζεται η διάρκεια και η σταθερότητά της.

1. Στις περιφράξεις ακάλυπτων χώρων και ανεγειρόμενων ή εγκαταλελειμμένων οικοδομών οι διαφημιστικές πράξεις ενεργούνται μέσα σε πλαίσια, με επικόλληση εντύπων ή χειρογράφων ή με ζωγραφικές απεικονίσεις. Τα πλαίσια κατασκευάζονται από ανθεκτικά υλικά και εξασφαλίζεται η απόλυτη στερεότητά τους σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.6 του Αρθ-2 της απόφασης αυτής.
2. Οι διαστάσεις των επιφανειών (ωφέλιμες επιφάνειες) είναι ακέραια πολλαπλάσια της μονάδας 0,70 Χ 1,05 μ. με μέγιστο όριο 48 μονάδες συνολικά, με μέγιστο μήκος 12 μονάδες και μέγιστο ύψος 4 μονάδες.
'Οταν τοποθετούνται οι μονάδες σε δύο σειρές ο αριθμός των μονάδων σε κάθε σειρά είναι ίσος.
Τα πλαίσια, στοιχεία τοποθετούνται σε απόσταση μέχρι 0,20 μέτρα από το έδαφος με συνολικό μέγιστο ύψος 4,5 μ από το έδαφος.
3. Τα πλαίσια, στοιχεία τοποθετούνται επί της περίφραξης παράλληλα και ευθύγραμμα με αυτή και όχι σε τεθλασμένες γραμμές και έχουν συνολικό μήκος, έως 50% της κάθε όψης του ακινήτου όπου η περίφραξη.
Κατ' εξαίρεση σε ανεγειρόμενες οικοδομές και εργοτάξια εφόσον εκτελούνται σ' αυτές σχετικές εργασίες, επιτρέπεται τα πλαίσια - στοιχεία να καταλαμβάνουν όλο το μήκος της περίφραξης.
4. Με απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής ή του κοινοτικού συμβουλίου μπορεί τα πλαίσια, στοιχεία που τοποθετούνται επί των περιφράξεων να καλύπτουν, για συγκεκριμένο ακίνητο, όλο το μήκος της κάθε όψης του.
5. Οι προδιαγραφές που ισχύουν για τις διαφημίσεις στις περιφράξεις ακάλυπτων χώρων εφαρμόζονται και για τις διαφημίσεις που διενεργούνται εντός των ακάλυπτων οικοπέδων.

1. Δεν επιτρέπεται η διαφήμιση:
α) Σε στέγες που είναι καλυμμένες με κεραμύδια, πέτρινες πλάκες και κυματοειδή φύλλα αμιαντοτσιμέντου, και
β) Σε κτίρια που έχουν εξαντλήσει το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος οικοδομών της περιοχής, μη συμπεριλαμβανομένων των υπεράνω του δώματος κατασκευών. Κατ' εξαίρεση επιτρέπεται σε κτίρια που έχουν εξαντλήσει το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος οικοδομών της περιοχής αλλά έχουν ήδη νόμιμα διαμορφωμένες κατασκευές στο δώμα τους, όπως απολήξεις κλιμακοστασίων κλπ) να διενεργείται εμπορική διαφήμιση αποκλειστικά με ζωγραφική απεικόνιση και με μέγιστο συνολικό ύψος 1,80 μ.
2. Για τη χορήγηση άδειας διαφήμισης του άρθρου αυτού, ο ενδιαφερόμενος υποβάλει στον οικείο δήμο ή κοινότητα σχετική αίτηση που συνοδεύεται από σχέδιο του πλαισίου της διαφήμισης σε κλίμακα και στατική μελέτη.
Σε περίπτωση τοποθέτησης φωτεινής διαφήμισης απαιτείται επιπλέον η υποβολή σχεδίου μακέτας και ηλεκτρολογική μελέτη διπλωματούχου μηχανολόγου μηχανικού, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς.
3. Σε περιπτώσεις όπου ζητείται χορήγηση άδειας για διενέργεια διαφήμισης σε στέγες ή δώματα που βρίσκονται σε ακτίνα 300 μ. από αρχαιολογικούς χώρους, παραδοσιακούς οικισμούς και χώρους ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, Δήμος ή Κοινότητα χορηγεί την άδεια μετά από γνώμη της Επιτροπής Ενάσκησης Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΕΑΕ) στην οποία αποστέλλει αντίτυπο του σχεδίου - πλαισίου της διαφήμισης ή του σχεδίου μακέττας, σε περιπτώσεις φωτεινών επιγραφών. Η ίδια διαδικασία ισχύει και για τη χορήγηση άδειας διαφήμισης σε στέγες ή δώματα κτιρίων που απέχουν 50 μέτρα από μεμονωμένα κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα.
Η ΕΕΑΕ γνωμοδοτεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 20 ημερών από την παραλαβή του σχετικού εγγράφου του Δήμου ή της Κοινότητας. Αν περάσει άπρακτη η παραπάνω προθεσμία, ο Δήμος ή η Κοινότητα αποφασίζει χωρίς τη γνώμη της Επιτροπής.
4. Η στατική μελέτη υπογράφεται από διπλωματούχο μηχανικό και λαμβάνει υπόψη της το φορτίο της κατασκευής, τη μέγιστη ανεμοπίεση, τη στήριξη και πάκτωση του ικριώματος στον φέροντα οργανισμό του κτιρίου και προσδιορίζει τον τρόπο στεγανοποίησής των, κάτω των σημείων στήριξης, χώρων του κτιρίου, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς.
5. Τα πλαίσια - επιφάνειες κατασκευάζονται από πινακίδες μεταλλικές ή από άλλο ανθεκτικό υλικό και αναρτώνται σε σταθερά μεταλλικά ικριώματα, τα οποία στερεώνονται στον φέροντα οργανισμό του κτιρίου. Τα ικριώματα τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των διαφημίσεων κατασκευάζονται από σιδηρά γωνιακά ελάσματα ή σωλήνες ή κοίλες ορθογωνικές διατομές χωρίς ραφή ικανών διατομών, σύμφωνα με τη στατιστική μελέτη.
6. Σε περίπτωση που η διαφήμιση διενεργείται με επικόλληση εντύπων ή χειρογράφων (αφισοκόλληση) η όλη κατασκευή της δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει σε καμιά περίπτωση το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος οικοδομών της περιοχής. Επιπλέον τίθενται και οι παρακάτω ειδικότεροι περιορισμοί:
α) Για κτίρια μέχρι και δύο (2) ορόφους (δώμα ισογείου και πρώτου ορόφου) η όλη κατασκευή της διαφήμισης μπορεί να έχει μέγιστο συνολικό ύψος μέχρι 2,5 μέτρα.
β) Για κτίρια μέχρι και τρείς (3) ορόφους (δώμα δευτέρου ορόφου) η όλη κατασκευή της διαφήμισης μπορεί να έχει μέγιστο συνολικό ύψος μέχρι 3,7 μέτρα, και
γ) Για κτίρια από τέσσερις (4) ορόφους και πάνω (δώμα τρίτου ορόφου και πάνω), η όλη κατασκευή της διαφήμισης μπορεί να έχει μέγιστο συνολικό ύψος μέχρι 4,5 μέτρα.
Οι διαφημίσεις αυτές, τοποθετούνται ελεύθερα στην όψη ή σε δύο μόνο από τις όψεις του κτιρίου, απέχουν ένα (1) μέτρο από το περίγραμμα του κτιρίου προς το εσωτερικό του και δεν υπερβαίνουν σε μήκος το 50% της όψης του κτιρίου που τοποθετούνται και σε περίπτωση που τοποθετούνται διαγωνίως δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 50% του συνολικού μήκους των δύο όψεων του κτιρίου.
Σε κάθε νέα επικόλληση επί των πλαισίων αυτών αφαιρούνται υποχρεωτικά τα παλιά έντυπα ή χειρόγραφα και ο διαφημιστής έχει την υποχρέωση να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να μη δημιουργείται ρύπανση στο χώρο. Σε αντίθεση περίπτωση ο Δήμος ή η Κοινότητα του αφαιρεί την άδεια και τα καταβληθέντα τέλη δεν επιστρέφονται.
7. Σε περίπτωση που η διαφήμιση διενεργείται με ζωγραφική απεικόνιση (φωτειζόμενη ή μη) ή με φωτεινές επιγραφές ή παραστάσεις, η όλη κατασκευή των διαφημίσεων αυτών σε καμιά περίπτωση όσον αφορά το ύψος τους δεν υπερβαίνει το μέγιστο επιτρεπόμενο των οικοδομών της περιοχής, με την επιφύλαξη των διατάξεων της περιπτ.β της παρ.1 του άρθρου αυτού.
'Οσον αφορά τους κατά ορόφους περιορισμούς του μέγιστου συνολικού ύψους, ισχύουν οι προδιαγραφές και προϋποθέσεις της προηγούμενης παραγράφου.
Ειδικότερα για την κατηγορία των διαφημίσεων αυτών επιτρέπεται να τοποθετούνται ελεύθερα στην όψη ή σε δύο μόνο όψεις του κτιρίου και να μην υπερβαίνουν σε μήκος το 60% της όψης του κτιρίου που τοποθετούνται και σε περιπτώσεις που τοποθετούνται διαγώνια το 60% του συνολικού μήκους των δύο όψεων του κτιρίου.
Επίσης επιτρέπεται υπέρβαση του ορίου αυτού σε κτίρια που η όψη τους είναι μικρότερη των 10 μ.
Τα πλαίσια των διαφημίσεων απέχουν, σε κάθε περίπτωση ένα μέτρο από το περίγραμμα του κτιρίου προς το εσωτερικό του.
Η παρούσα απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 4 Μαρτίου 1985