1. 'Οπως είναι γνωστό ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΓΟΚ) Ν-1577/85 καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις, που πρέπει να τηρούνται: στη δομική εκμετάλλευση των οικοπέδων και στη διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων, από άποψη χρήσης, υγιεινής, ασφάλειας και αισθητικής, ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητα ζωής.
2. Στο πλαίσιο αυτό ο ΓΟΚ προσαρμόζεται στις εκάστοτε απαιτήσεις και δεδομένα.
Για την προσαρμογή αυτή εκδόθηκε ο Ν-2831/00 (ΦΕΚ-140/Α/13-6-00) "Τροποποίηση των διατάξεων του Ν-1577/85 "Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός" και άλλες πολεοδομικές διατάξεις", λαμβάνοντας υπόψη κυρίως:
τις αποφάσεις του ΣΤΕ και αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις, που έχουν γίνει,
τις ρυθμίσεις και τα κίνητρα του Ν-1512/85 για τη χρησιμοποίηση ήπιων μορφών ενέργειας στα κτίρια,
τις απαιτήσεις για τη διακίνηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες στα κτίρια,
τις Διεθνείς συμβάσεις και οδηγίες για την προστάσια και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας μας,
την εμπειρία από την εφαρμογή του ΓΟΚ 85.
3. Οι διατάξεις του Ν-2831/00 μπορούν να ενταχθούν στις παρακάτω ενότητες:
Α. ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Β. ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΓΟΚ.
Γ. ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΙΣ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΕ.
4. Γενικά επισημαίνεται ότι όπου στις νέες διατάξεις αναφέρεται:
"του παρόντος νόμου" ή "από την ισχύ του νόμου αυτού" νοείται ο Ν-2831/00,
"των προϊσχυουσών διατάξεων" νοείται ο Ν-1577/85, όπως ίσχυε πριν το Ν-2831/00,
"των προϊσχυουσών διατάξεων του Ν-1577/85" νοείται ο ΓΟΚ 73 και
"οι διατάξεις πριν τη δημοσίευση του νόμου αυτού" νοείται ο Ν-1577/85.
5. Με την παρούσα εγκύκλιο ερμηνεύονται τα νέα άρθρα του Ν-2831/00 και όπου στο κείμενο γίνεται αναφορά σε άρθρα, είναι τα άρθρα του Ν-1577/85, όπως έχουν διαμορφωθεί μετά τις τροποποιήσεις του Ν-2831/00.

2. ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΤ' ΑΡΘΡΟ

Τροποποιούνται και συμπληρώνονται οι ήδη υπάρχοντες ορισμοί για τον ορθότερο προσδιορισμό της έννοιας, που αποδίδουν.
παρ.4- Επιτρέπεται η κατασκευή ημιυπαίθριων χώρων, που έχουν ανοικτή πλευρά μόνο προς τους υποχρεωτικούς ακαλύπτους χώρους των οικοπέδων ή τους κοινόχρηστους χώρους.
Ακόμη προσδιορίζεται ως χρήση τους η μετακίνηση ή η προσωρινή παραμονή ανθρώπων.
Μέσα στους ημιυπαίθριους χώρους μπορεί να υπάρχουν και κλιμακώσεις ή κλίμακες (σχ.1).
παρ.5- Δίνεται η δυνατότητα κατασκευής εξώστου και στο δώμα, ο οποίος εάν είναι βατός περιλαμβάνεται στο ποσοστό 40% το οποίο επιτρέπεται για την κατασκευή ημιυπαιθρίων χώρων και εξωστών σύμφωνα με τις διατάξεις του Αρθ-11.
παρ.7- παρ.47 ορισμός για τη στέγη (σχ.2α, β, γ, δ).

παρ.1- Δίνεται η δυνατότητα στον αιτούντα την οικοδομική άδεια να υποβάλλει ενστάσεις για τον έλεγχο της αισθητικής του κτιρίου ή της ένταξής του στο περιβάλλον, κατά της γνωμοδότησης: της Πολεοδομικής Υπηρεσίας στη Α'βάθμια και Β'βάθμια ΕΠΑΕ,
της Α'βάθμιας ΕΠΑΕ στη Β'βάθμια,
της Β'βάθμιας ΕΠΑΕ, όταν γνωμοδοτεί ως πρωτοβάθμιο όργανο, στο ΑΠΑΣ.
παρ.4- Περιορίζονται οι ΕΠΑΕ της χώρας σε μία, που λειτουργεί στην πρωτεύουσα κάθε νομού, εκτός των περιοχών των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Αττικής και Θεσσαλονίκης, όπου μπορεί να συγκροτούνται περισσότερες.

παρ.1- Καθορίζονται οι γενικοί όροι και δυνατότητες προστασίας τόσο των ακινήτων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, όσο και της φυσικής κληρονομιάς, δηλαδή το άμεσο περιβάλλον των ακινήτων ή και το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον των παραδοσιακών οικισμών ενώ, παράλληλα, διευρύνεται η προστασία και σε παραδοσιακά στοιχεία ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, που βρίσκονται εκτός παραδοσιακών οικισμών (όπως λχ λιθόστρωτα που ενώνουν οικισμούς, γεφύρια, φάρους, τόπους, τοπία ή ζώνες ιδιαίτερου φυσικού κάλλους κλπ) και αυτοτελείς φυσικούς σχηματισμούς, που μπορεί να αποτελούν αναπόσπαστο περιβάλλον παραδοσιακών οικισμών ή παραδοσιακών συνόλων ή να είναι ανεξάρτητα από αυτούς.
παρ.2- Αφορά τον χαρακτηρισμό κτιρίων ως διατηρητέων και ενσωματώνεται και κωδικοποιείται η μέχρι σήμερα νομοθεσία.
Επίσης θεσμοθετείται η δυνατότητα διακοπής κάθε εκτελούμενης οικοδομικής εργασίας ή επέμβασης στα κτίρια, όταν αυτά βρίσκονται σε διαδικασία χαρακτηρισμού και αντίστοιχη υποχρέωση της πολιτείας να αποζημιώνει (μέσω ΕΤΕΡΠΣ) τους ιδιοκτήτες των κτιρίων στην περίπτωση που τελικά χαρακτηρισθούν ως διατηρητέα.
παρ.3- Δίδεται η δυνατότητα κατάταξης σε κατηγορίες των προς διατήρηση κτιρίων με ανάλογα κριτήρια αξιολόγησης, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο καθορισμός γενικών αρχών για την προστασία τους, η ενιαία αντιμετώπιση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και η μείωση μ' αυτόν τον τρόπο των κινδύνων αλλοίωσής τους, λόγω υποκειμενικών αντιλήψεων για τον τρόπο προστασίας.
παρ.4- Με στόχο την πλήρη ανάδειξη της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας των διατηρητέων κτιρίων, παρέχεται η δυνατότητα καθορισμού ζώνης προστασίας πέριξ αυτών, η οποία μπορεί να επεκτείνεται και εντός των ομόρων, στα διατηρητέα, ακινήτων με αντίστοιχη δυνατότητα υπαγωγής των ομόρων στο δικαίωμα μεταφοράς συντελεστή δόμησης, εάν και εφ' όσον με την επιβαλλόμενη ζώνη προστασίας, μειώνεται η οικοδομησιμότητα των ομόρων.
παρ.5- Διασφαλίζεται η ανακατασκευή διατηρητέων κτιρίων, που έχουν καταστραφεί από βίαια συμβάντα, όπως σεισμοί, πυρκαγιά κλπ.
παρ.7- Διευρύνεται η δυνατότητα για έλεγχο των κατεδαφίσεων και σε περιοχές που θα καθορίζει κατά περίπτωση ο αρμόδιος Υπουργός.
Διευκρινίζεται ότι ο όρος "της κατά περίπτωσιν αρμοδιότητας", αφορά τις μέχρι σήμερα εκχωρήσεις αρμοδιοτήτων σε θέματα προστασίας για ορισμένες περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα στο Υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης για τις περιφέρειες Δυτικής, Κεντρικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και στο Υπουργείο Αιγαίου για τις περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, που ολοκληρώθηκαν με το Ν-2508/97 "Βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη".

παρ.1, 2, 3- Δεν προσμετρούν στον συντελεστή δόμησης:
σε ειδικά κτίρια, υπόγειο για την εγκατάσταση ή διέλευση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού καθαρού ύψους 3,0 μέτρα σε ειδικά κτίρια, για την λειτουργία των οποίων απαιτείται άδεια φορέα, επιφάνεια ορόφου ή τμήμα του, για την εγκατάσταση ή διέλευση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού ύψους 2,20 μέτρα ύστερα από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας και μετά από γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου.
οι ημιυπαίθριοι χώροι, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, τα προστεγάσματα και τα σκίαστρα, όπως ορίζονται στο Αρθ-11.
ο χώρος που βρίσκεται στο ισόγειο των κτιρίων στη στάθμη του περιβάλλοντα χώρου, κάτω από κλειστούς ή ημιυπαίθριους, χωρίς ο ίδιος να είναι κλειστός ή ημιυπαίθριος (σχ.3).
η επιφάνεια για την προσθήκη εξωτερικής θερμομόνωσης σε κτίρια, που προϋφίστανται του κανονισμού θερμομόνωσης.
η επιφάνεια για την προσθήκη παθητικών ηλιακών συστημάτων (παρ.6 του Αρθ-11) στις όψεις κτιρίων, που προϋφίστανται του παρόντος Ν-2831/00. η επιφάνεια του σεισμικού αρμού (αντισεισμικός).
Επισημαίνεται ότι δεν προσμετρούν στον συντελεστή δόμησης οι εγκαταστάσεις σταθμών ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο Αρθ-19.

παρ.1- Το επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης δεν μπορεί να υπερβαίνει:
α. Σε περιοχή που ίσχυε το πρώην Πανταχόθεν Ελεύθερο σύστημα: το 40% εκτός εάν ορίζεται μικρότερο από το διάταγμα της περιοχής που εκδόθηκε, είτε πριν, είτε μετά το ΓΟΚ 85.
β. Σε όλες τις άλλες περιοχές: το 70% εκτός εάν ορίζεται μικρότερο, άμεσα ή έμμεσα, με το διάταγμα της περιοχής που εκδόθηκε, είτε πρίν, είτε μετά το ΓΟΚ 85.
Κατ' εξαίρεση των παραπάνω, δηλ σε όλες τις εντός σχεδίου περιοχές, για κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικίας, το ποσοστό κάλυψης μπορεί να φθάσει το 70%, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται καλυπτόμενη επιφάνεια 120,0 τετραγωνικά μέτρα.
Και στην περίπτωση αυτή έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παρ.1, 2 και 3 του Αρθ-9, έστω και με μείωση της επιφάνειας αυτής.
Τα εγκεκριμένα διαγράμματα κάλυψης (ρυμοτομικά διατάγματα με εγκεκριμένα περιγράμματα κτιρίων), με όποιο ποσοστό προκύπτει από αυτά, κατισχύουν (πχ σχέδια προσφυγικών συνοικισμών κλπ).
Μπορούν να θεσμοθετούνται διαγράμματα κάλυψης σε ολόκληρη ή σε τμήμα περιοχής, ανεξαρτήτως ποσοστού κάλυψης σε περίπτωση αναθεώρησης, επέκτασης, έγκρισης ρυμοτομικών σχεδίων ή τροποποίησης όρων δόμησης, φθάνει αυτό να αιτιολογείται από την σχετική μελέτη.
παρ.2- Η επιφάνεια της στοάς είναι υποχρεωτικός ακάλυπτος, όταν δεν έχει υποστηλώματα και ταυτόχρονα δεν κατασκευάζονται όροφοι πάνω από αυτήν.
Επίσης συμμετέχει στον υπολογισμό για την υποχρεωτική φύτευση, χωρίς όμως να μπορεί να συμπεριληφθεί στα 2/3 της επιφάνειας του ακαλύπτου που πρέπει να φυτεύεται υποχρεωτικά.
παρ.3- Πρόσθετα θεωρούνται υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι:
ακάλυπτα τμήματα με πλάτος τουλάχιστον Δ, που εισέχουν στο κτίριο και ανεξάρτητα από το βάθος τους.
αίθριο με ελάχιστες διαστάσεις 2Δ, που επικοινωνεί με τους κοινόχρηστους χώρους του οικισμού, μέσω ημιυπαίθριων χώρων ή και ακαλύπτων χώρων ελάχιστου πλάτους 2,50 μέτρα.
Οι χώροι αυτοί μετρούν στην κάλυψη, εάν το πλάτος τους είναι μικρότερο του Δ (σχ.4α,β).
παρ.4- Από τις κατασκευές του Αρθ-17 προσμετρούν στην κάλυψη οι δεξαμενές υγρών καυσίμων.
παρ.5- Ακόμα δεν προσμετρούν στην κάλυψη:
οι κλίμακες κινδύνου, σε κτίρια οποιασδήποτε χρήσης προϋφιστάμενα του κανονισμού πυροπροστασίας, εφ' όσον απαιτούνται κατ' εφαρμογή των διατάξεων αυτών και εφ' όσον έχει εξαντληθεί το μέγιστο ποσοστό κάλυψης.
παρ.6- Επίσης δεν προσμετρούν στην κάλυψη:
τα σκίαστρα.
η επιφάνεια της προσθήκης θερμομόνωσης στα προϋφιστάμενα του κανονισμού θερμομόνωσης κτίρια.
η επιφάνεια της προσθήκης παθητικών ηλιακών συστημάτων σε προϋφιστάμενα του νόμου αυτού κτίρια (Ν-2831/00).
η επιφάνεια του σεισμικού αρμού.

παρ.1- Το κτίριο τοποθετείται ελεύθερα στο οικόπεδο σε επαφή με το πίσω και τα πλάγια όρια του οικοπέδου ή σε απόσταση Δ= 3+0,10Η, όπου Η: το ύψος του κτιρίου, όταν εξαντλείται με την οικοδομική άδεια ο συντελεστής δόμησης ή το μέγιστο επιτρεπόμενο, όταν δεν εξαντλείται με την οικοδομική άδεια ο συντελεστής δόμησης ή το ύψος που προβλέπεται από το διάγραμμα κάλυψης ότι θα εξαντληθεί μελλοντικά ο συντελεστής δόμησης ή το προβλεπόμενο ύψος, σε περίπτωση που πρόκειται να γίνει χρήση του μηχανισμού της ΜΣΔ.
Δηλαδή ένα κατά την ανέγερση οικοδομής δεν προβλεφθεί Δ, που να καλύπτει την προσθήκη ορόφου με ΜΣΔ η προσθήκη αυτή δεν θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί.
Επισημαίνεται ότι υπόλοιπο συντελεστή δόμησης μικρότερο ή ίσο με την επιφάνεια του κλιμακοστασίου δεν υπολογίζεται ως δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης καθ' ύψος.
παρ.2- Κατά την έγκριση ή επέκταση εγκεκριμένου σχεδίου και όταν το επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων καθορίζεται μέχρι 8,50 μέτρα και εφ' όσον επιβάλλεται απόσταση του κτιρίου από τα όρια του οικοπέδου, η απόσταση αυτή μπορεί να καθορίζεται, με το Διάταγμα των όρων δόμησης, μικρότερη του Δ και τουλάχιστον 2,50 μέτρα.
Στα διαγράμματα κάλυψης, που εγκρίνονται οι αποστάσεις μεταξύ των ορίων των οικοδομησίμων χώρων, πρέπει να είναι τουλάχιστον Δ (της παρ.1) ή σύμφωνα με τα προηγούμενα ανεξάρτητα από την θέση των ορίων των οικοπέδων (σχ.5).
παρ.3- Στις περιπτώσεις που ίσχυε:
το πανταχόθεν ελεύθερο ή το ασυνεχές σύστημα δόμησης και
το συνεχές και το μικτό σύστημα και μόνο για το τμήμα του ορίου των οικοπέδων, για τα οποία ζητείται σήμερα άδεια και που αντιστοιχεί σε μία από τις θέσεις όπου επιβαλλόταν από τις προϊσχύουσες του ΓΟΚ 85 διατάξεις (δηλ με το ΓΟΚ 73) να αφεθεί ο υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος και εφ' όσον:
α. στο όμορο οικόπεδο υπάρχει διατηρητέο κτίριο ή κτίριο, που έχει ανεγερθεί πριν από το ΓΟΚ 85 με χρήση κατοικίας, προσωρινής διαμονής (Ξενοδοχείο), υγείας, κοινωνικής πρόνοιας και εκπαίδευσης και έχει απόσταση από το κοινό όριο ίση ή μεγαλύτερη του 1,0 μέτρου, τότε η θέση του υπό ανέγερση κτιρίου οφείλει να είναι:
σε απόσταση τουλάχιστον Δ (της παρ.1) από τα όρια.
Εάν από την υποχρέωση αυτή δεν εξασφαλίζεται στο οικοδομήσιμο τμήμα του οικοπέδου κτίριο με διάσταση 9,0 μέτρα, το κτίριο τοποθετείται σε απόσταση ίση ή μεγαλύτερη από την απόσταση του γειτονικού κτιρίου, εφ' όσον αυτή είναι μικρότερη από Δ, προκειμένου να εξασφαλισθεί διάσταση κτιρίου 9,0 μέτρα (σχ.6).
εάν και πάλι δεν εξασφαλίζεται σε κάθε θέση του οικοδομήσιμου τμήματος του οικοπέδου κτίριο με διάσταση 9,0 μέτρα η απόσταση από το όριο μειώνεται τόσο όσο απαιτείται για την εξασφάλιση των 9,0 μέτρων και εάν η απόσταση από το όριο καθίσταται μικρότερη του 1,0 μέτρου, τότε το κτίριο κατασκευάζεται:ή σε επαφή με το όριο, ή σε απόσταση 1,0 μέτρου από αυτό κατά την προβολή του υπάρχοντος στο όμορο οικόπεδο κτιρίου, σε βάρος της διάστασης των 9,0 μέτρων.
β. εάν υπάρχει υποχρέωση τήρησης απόστασης και από τα δύο πλαϊνά όρια, τότε η θέση του υπό ανέγερση κτιρίου οφείλει να είναι σε απόσταση τουλάχιστον Δ (της παρ.1) και από τα δύο όρια.
Εάν από την υποχρέωση αυτή δεν εξασφαλίζεται κτίριο με διάσταση 9,0 μέτρα, το κτίριο κατασκευάζεται με διάσταση το πολύ 9,0 μέτρα, έτσι ώστε να ισαπέχει από τα όρια αυτά, κατά την προβολή του υπάρχοντος στο όμορο οικόπεδο κτιρίου (σχ.7).
Εάν η συνολικά εναπομένουσα απόσταση (μετά την τοποθέτηση του κτιρίου με διάσταση 9,0 μέτρα):
είναι μικρότερη των 2,0 μέτρων, τότε επιτρέπεται η επαφή του κτιρίου με ένα από τα δύο όρια (χωρίς υπέρβαση της διάστασης των 9,0 μέτρων) και
είναι μικρότερη του 1,0 μέτρου, τότε επιτρέπεται η επαφή και με τα δύο όρια (στο τμήμα που η απόσταση είναι μικρότερη του 1,0 μέτρου) ή σε απόσταση 1,0 μέτρου τουλάχιστον σε βάρος της διάστασης των 9,0 μέτρων.
Ο ακάλυπτος χώρος, που προκύπτει από την εφαρμογή των πιο πάνω είναι υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος.
Για την δόμηση στο όμορο οικόπεδο, που προκάλεσε τους πιο πάνω περιορισμούς έχουν εφαρμογή οι ίδιες διατάξεις, εάν η απόσταση που έχει αφεθεί είναι μικρότερη από Δ. Εξυπακούεται ότι στην περίπτωση αυτή, όταν η απόσταση είναι μεγαλύτερη ή ίση με Δ εφαρμόζεται η παρ.1 του Αρθ-9.
Γενικά οι διατάξεις για την εξασφάλιση των 9,0 μέτρων εφαρμόζονται σε κάθε διεύθυνση κάθετα προς τα όρια ή το πρόσωπο του οικοπέδου και για κάθε τμήμα του κτιρίου, έστω και αν σε κάποιο άλλο τμήμα ή προς άλλη διεύθυνση του οικοδομησίμου τμήματος εξασφαλίζεται η διάσταση αυτή.
Παραδείγματα για το πρώην συνεχές σύστημα σχήματα 8α,β,γ.
παρ.4- Επιτρέπεται μέσα στην απόσταση Δ η κατασκευή σκιάστρων.
παρ.5- Περιορίζονται τα μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη των κτιρίων σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης.
Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, ύστερα από γνωμοδότηση του ΚΣΧΟΠ και αιτιολογημένη πρόταση του αρμόδιου φορέα επιτρέπεται παρέκκλιση ως προς το ύψος ειδικών κτιρίων, πλην γραφείων, στα μεγέθη που αναφέρονται σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης.
Εξυπακούεται ότι δεν επιτρέπεται να θεσπιστούν με ειδικούς όρους δόμησης ύψη μεγαλύτερα των 27,0 μέτρων, ακόμη και όταν τα κτίρια είναι ειδικά.
Το μέγιστο ύψος του κτιρίου σε κάθε σημείο του και ειδικώτερα σε περίπτωση, που δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί λόγω:
ορόφων σε εσοχή επαφής του κτιρίου στο όριο του οικοπέδου μετριέται κάθετα στην τομή με αφετηρία το φυσικό ή διαμορφωμένο έδαφος, κατά το Αρθ-17 παρ.1, εκτός εάν από ειδικούς όρους ορίζεται διαφορετικά (σχ.10).
Σε οικόπεδα με περισσότερα από ένα πρόσωπα, για τα οποία ισχύουν διαφορετικά ύψη, το μικρότερο ύψος που καθορίζεται από ειδικούς όρους δόμησης τηρείται υποχρεωτικά μέχρι βάθους 9,0 μέτρα από την αντίστοιχη ΟΓ (σχ.9α, β, γ).
παρ.6- Τα ύψη που θεσπίζονται από γενικές ή ειδικές διατάξεις και είναι διαφορετικά από αυτά της παρ.7 καταργούνται με την επιφύλαξη της παρ.9, αλλά και της παρ.4 του Αρθ-28.
παρ.7- Η παράγραφος αυτή (παρ.9) αφορά μόνο στα ύψη των κτιρίων, που κατισχύουν των διατάξεων του ΓΟΚ και όχι και τον τρόπο δόμησης, δεδομένου ότι το Αρθ-28 παρ.4 αντιμετωπίζει πλήρως το θέμα του τρόπου δόμησης για περιοχές, που προστατεύονται. Η αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτιρίου στις περιοχές αυτές καθορίζεται σύμφωνα με την παρ.7.
παρ.8- Ο σο για κτίρια ύψους μέχρι 8,50 μέτρα και για βιοκλιματικά κτίρια ανεξαρτήτως ύψους είναι σο= 5,0χ συντελεστής δόμησης, για δε όλα τα άλλα κτίρια σο= 4,5 χσδ.
στο σο προσμετρούν:
οι κλειστοί χώροι,
οι ημιυπαίθριοι χώροι,
ο όγκος των ακαλύπτων χώρων που προσμετρούν στην κάλυψη (όπως φωταγωγοί).
στο σο δεν προσμετρούν:
ο χώρος επί υποστηλωμάτων (Pilotis),
ο όροφος των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων (υφισταμένων ή υπό ανέγερση με νόμιμη οικοδομική άδεια),
η παρόδια στοά,
το 50% της υποχρεωτικής εσωτερικής στοάς της παρ.6 του Αρθ-12, όταν η επιφάνειά της δεν προσμετρά στον συντελεστή δόμησης,
οι χώροι ιβ και ιε της παρ.1Β του Αρθ-7.
Τέλος από αριθμητική σχέση καθορίζεται ο σο στην περίπτωση που υπάρχουν, στο ίδιο οικόπεδο, κτίρια ανεξάρτητα και διαφορετικά ύψη.

παρ.1- Ως πλάτος οδού, σε περίπτωση κοινόχρηστου χώρου εντός ΟΤ, που επικοινωνεί με άλλους κοινόχρηστους χώρους με δίοδο, καθορίζεται το πλάτος της διόδου, στο σημείο συμβολής της με το χώρο αυτό, και όχι του εσωτερικού κοινόχρηστου χώρου, ώστε να μη δημιουργούνται υψηλά κτίρια στο εσωτερικό του ΟΤ (σχ.11).

παρ.2, 3- Περιορίζεται το ποσοστό της επιφάνειας των ημιϋπαίθριων χώρων σε 20% του συντελεστή δόμησης, τόσο για τα νέα κτίρια όσο και για τις προσθήκες.
παρ.4- Στις όψεις των κτιρίων επιτρέπονται και τα σκίαστρα που έχουν προορισμό τη σκίαση των κλειστών ή ανοικτών χώρων που κατασκευάζονται σύμφωνα με το Αρθ-26 για την εξοικονόμηση ενέργειας.
παρ.5- Στα υφιστάμενα κτίρια, πλην των διατηρητέων, επιτρέπεται στις όψεις να τοποθετούνται παθητικά ηλιακά συστήματα πάχους μέχρι 0,40 μέτρα. Η κατασκευή γίνεται με έγκριση ΕΠΑΕ και σύμφωνα με το Αρθ-26.
παρ.6, 7- Περιλαμβάνονται, πλέον, όλα τα στοιχεία που τοποθετούνται στις όψεις στον περιορισμό της κατασκευής τους στα 3,0 μέτρα πάνω από τους κοινόχρηστους χώρους και περιλαμβάνεται ρύθμιση για την, υπό προϋποθέσεις, κατασκευή των πιο πάνω στοιχείων σε ύψος μικρότερο των 5,0 μέτρων πάνω από πεζοδρόμους.
Οπωσδήποτε στη ρύθμιση περιλαμβάνονται οι εξώστες και οι μαρκίζες.

παρ.1- Στα χαμηλά κτίρια επιτρέπεται να αυξάνονται κατά 10% τα ποσοστά κάλυψης της παρ.1 του Αρθ-8, εκτός εάν αυτό αποκλείεται ρητά από τους όρους δόμησης κάθε περιοχής.
παρ.2- Επιτρέπονται, μέσα στις αποστάσεις Δ, όλες οι κατασκευές που αναφέρονται στην παρ.6 του Αρθ-11 (σκίαστρα, παθητικά ηλιακά συστήματα) και όχι μόνο εξώστες, που επιτρέπονται σε τμήματα των όψεων του κτιρίου.
παρ.3- Περιορίζεται το επιτρεπόμενο ύψος της στέγης σε 1,50 μέτρα.
παρ.4- Καταργείται η δυνατότητα μεταφοράς του συντελεστού δόμησης.
Επιτρέπεται, πλέον, η εφαρμογή της διάταξης μόνο σε περιοχές που το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος είναι ίσο ή μεγαλύτερο των 11,0 μέτρων.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση κάθετης συνιδιοκτησίας για το συνιδιοκτήτη που δεν έχει οικοδομήσει, σε περιοχή με ύψος μικρότερο των 11,0 μέτρων έχει ανάλογη εφαρμογή η παρ.5 του Αρθ-26 του Ν-2831/00.

παρ.1- Επιβάλλεται η λειτουργική και αισθητική σύνδεση της στοάς με το κτίριο, για να μην παρουσιάζονται τα αντιαισθητικά φαινόμενα της κατασκευής της στοάς ανεξάρτητα από το κτίριο. Επίσης ρυθμίζεται το θέμα της, κατά φάσεις, κατασκευής της στοάς, σε περιπτώσεις μεγάλων οικοπέδων, όταν κατασκευάζεται ένα μικρό κτίριο χωρίς να εξαντλείται ο ισχύων συντελεστής δόμησης.
παρ.2- Η ΕΠΑΕ έχει αρμοδιότητα να επιτρέψει την κατασκευή της στοάς χωρίς υποστυλώματα, μόνο εφ' όσον αυτό δεν αντίκειται σε ειδικούς όρους δόμησης της περιοχής.
παρ.3- Τίθεται περιορισμός στην εφαρμογή της διάταξης της παρ.2 του Αρθ-8 (μη προσμέτρηση της στοάς στην κάλυψη του οικοπέδου, όταν κατασκευάζεται σαν εξώστης).

παρ.1- Αυξάνεται το ύψος των απολήξεων κλιμακοστασίων και ανελκυστήρων από 2,20 μέτρα σε 2,40 μέτρα.
παρ.2- Τίθεται όριο ύψους 2,00 μέτρα στις στέγες όπου δεν ορίζεται αλλιώς από ειδικούς όρους δόμησης και καθορίζεται ότι όλα τα στοιχεία που τοποθετούνται πάνω από το μέγιστο ύψος θα κατασκευάζονται σύμφωνα με τους κανονισμούς, που εγκρίνονται κατά το Αρθ-26.
παρ.4- Οι εγκαταστάσεις, που επιτρέπονται πάνω από το μέγιστο ύψος επιτρέπονται και στις περιπτώσεις κτιρίων που δεν εξαντλούν το μέγιστο ύψος.
Η νέα διάταξη επιτρέπει η απόληξη του φρέατος του ανελκυστήρα να έχει το ύψος που απαιτείται από το σχετικό κανονισμό, ώστε να είναι δυνατή η εξυπηρέτηση του δώματος από τον ανελκυστήρα.
Επίσης για λόγους αισθητικούς, εφ' όσον στο δώμα κατασκευάζεται αίθουσα κοινωνικών εκδηλώσεων, μπορεί η απόληξη του κλιμακοστασίου και το μηχανοστάσιο του ανελκυστήρα να έχουν το ίδιο με αυτήν ύψος.
Στα δώματα των δημοσίων κτιρίων επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τους όρους και προϋποθέσεις του Αρθ-19.

Γενικά επισημαίνεται και πάλι ότι η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων με επιχώσεις ή εκσκαφές σε εφαρμογή του άρθρου αυτού γίνεται μόνο σε περιπτώσεις κεκλιμένων οικοπέδων και γηπέδων για την προσαρμογή του κτιρίου στο έδαφος. Αυτό σημαίνει ότι εκσκαφές ή επιχώσεις με ύψος 1,50 μέτρα δεν επιτρέπεται να πραγματοποιούνται σε όλη την έκταση των ακαλύπτων.
παρ.1- Στους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου επιτρέπονται και εγκαταστάσεις ηλιακών και αντιθορυβικών συστημάτων και κλιματιστικών εγκαταστάσεων στους ακάλυπτους χώρους παραδοσιακών, διατηρητέων ή υφιστάμενων κτιρίων υπό προϋποθέσεις.
παρ.2- Οι επιτρεπόμενες κάτω από την οριστική στάθμη του εδάφους κατασκευές συμπληρώνονται με τις εγκαταστάσεις που απαιτούνται στις ασκεπείς πισίνες για τη σωστή λειτουργία τους.
Καθορίζονται οι προϋποθέσεις κατασκευής δεξαμενών υγρών καυσίμων, αποκλειστικά για πρατήρια υγρών καυσίμων, στις εντός σχεδίου περιοχές, στους προαιρετικά αφιέμενους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου και κάτω από την οριστική στάθμη του εδάφους.
Επίσης επιτρέπεται στις εκτός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές (στις περιπτώσεις που η χρήση επιτρέπεται) η κατασκευή των παραπάνω δεξαμενών, των αντλιών υγρών καυσίμων και των στεγάστρων τους, που προβλέπονται από τις διατάξεις του ΒΔ-465/70, στους ακάλυπτους χώρους των γηπέδων, στις θέσεις που εγκρίνονται από τον αρμόδιο φορέα και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις (ΒΔ-465/70).
παρ.3- Σε περιπτώσεις ανηφορικών οικοπέδων ύστερα από έγκριση της ΕΠΑΕ επιτρέπεται, κάτω από την επιφάνεια των προκηπίων, η κατασκευή ενός μόνο χώρου στάθμευσης χωρητικότητας έως δύο [2] θέσεων, σύμφωνα με το Αρθ-4 παρ.4 της Υπουργικής Αποφ-98728/7722/93 (ΦΕΚ-167/Δ/93), ή εισόδου - εξόδου χώρων στάθμευσης, μέχρι 30 τετραγωνικά μέτρα για το σύνολο του οικοπέδου, σύμφωνα με το Αρθ-3 παρ.1 του ΠΔ/10-8-87 (ΦΕΚ-749/Δ/87), Στις περιπτώσεις αυτές επιβάλλεται η φύτευση των χώρων πάνω από τις υπόψη κατασκευές.
Στους υποχρεωτικά ακάλυπτους χώρους επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τους όρους και τις προϋποθέσεις του Αρθ-19.

Καθορίζεται η δυνατότητα έκδοσης οικοδομικής άδειας για την περίφραξη των εντός σχεδίου μη αρτίων οικοπέδων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού.

παρ.1,2- Στις επιτρεπόμενες στους κοινόχρηστους χώρους κατασκευές προστίθενται:
τα μικρά περίπτερα για σταθμαρχεία ή πώληση καρτών και εισιτηρίων των αστικών συγκοινωνιών, ύστερα από έγκριση της ΕΠΑΕ.
τα δίκτυα υποδομής και εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας (όπως συγκοινωνιακά και υδραυλικά έργα, όχι όμως και οι μονάδες τους), βάσει μελέτης της αρμόδιας αρχής, η οποία και υποχρεούται να κοινοποιεί τα σχέδια κατασκευής των έργων αυτών στους οικείους ΟΤΑ, έτσι ώστε να υπάρχει συγκεντρωμένο αρχείο όλης της υποδομής.
οι σταθμοί μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων, με τον εξοπλισμό τους, που εγκαθίστανται ύστερα από έγκριση της Β' βάθμιας ΕΠΑΕ από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ, των Περιφερειών και των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Η εγκατάσταση των πιο πάνω σταθμών επιτρέπεται και στα δώματα και στους ακαλύπτους χώρους των δημοσίων κτιρίων, χωρίς έκδοση οικοδομικής άδειας και δεν προσμετρούν στην κάλυψη και τον συντελεστή δόμησης. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η χρονική διάρκεια και η διαδικασία εγκατάστασης καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ.

παρ.1- Η απαγόρευση τοποθέτησης των διαφημίσεων και φωτεινών ή μη επιγραφών πέραν του ιδεατού στερεού και του μεγίστου επιτρεπόμενου ύψους επεκτείνεται:
σε χώρους, κτίρια και οικισμούς, που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας και
σε περιπτώσεις, που υπάρχει η οπτική κάλυψη αυτών, εν όλω ή εν μέρει.
Απαιτείται η έκδοση οικοδομικής αδείας από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία σε κάθε περίπτωση, που από γενικές ή ειδικές διατάξεις προβλέπεται έλεγχος της ΕΠΑΕ και εφ' όσον επιτρέπεται η τοποθέτηση φωτεινών ή μη επιγραφών και διαφημίσεων.
παρ.2- Τίθεται όριο στο ύψος των επιγραφών και διαφημίσεων στα δώματα των κτιρίων, το 1,80 μ ή 3,30 μ σε περίπτωση εξάντλησης ή μη του συντελεστή δόμησης.
παρ.3- Σε περίπτωση, που παραβιάζονται οι διατάξεις του παρόντος οι φωτεινές ή μη επιγραφές και διαφημίσεις καθώς και τα πλαίσια αυτών θεωρούνται αυθαίρετα και ακολουθείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης η διαδικασία περί αυθαιρέτων κατασκευών. 'Ολες οι διαδικασίες από τον χαρακτηρισμό τους μέχρι την αποξύλωσή τους καθορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα, ύστερα από πρόταση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ.
Υπόχρεοι είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι.
Τα παραπάνω ισχύουν και στις περιπτώσεις που παραβιάζονται οι διατάξεις του Ν-1491/84 και εφ' όσον δεν εκδοθεί η απόφαση του Δημάρχου, κατά την παρ.1 του Αρθ-8 αυτού σε διάστημα ενός μήνα από την ημέρα που έλαβε γνώση της παράβασης η υπηρεσία του Δήμου.

Δίνεται η δυνατότητα παρέκκλισης από τις κείμενες διατάξεις για την κατασκευή ανελκυστήρα:
σε κτίρια υφιστάμενα στις 13-6-00, όπου διαμένουν άτομα με ειδικές ανάγκες,
σε υφιστάμενα κτίρια, στα οποία κατά το χρόνο ανέγερσής τους δεν επιβαλλόταν από τις ισχύουσες διατάξεις η κατασκευή ανελκυστήρα.

παρ.1- Με την προσθήκη της φράσης "που υφίσταται νόμιμα" απαγορεύεται σαφώς πλέον η εκτέλεση κάθε είδους εργασιών σε κτίριο, που δεν είναι νόμιμο.
παρ.2- Στις εργασίες, για τις οποίες δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, περιλαμβάνονται οι εργασίες για την κατεδάφιση επικινδύνως ετοιμορρόπων κτισμάτων, για την εφαρμογή μέτρων ασφάλειας, για την κατεδάφιση αυθαιρέτων κατασκευών και εργασίες μικρές, μεμονωμένες και μόνον εσωτερικές, με εξαίρεση τους εξωτερικούς χρωματισμούς χωρίς ικριώματα, εφ' όσον δεν απαιτείται έγκριση της ΕΠΑΕ.
Δεν επιτρέπεται, δηλαδή η αντικατάσταση εξωτερικών κουφωμάτων και η διαμόρφωση ακαλύπτου χωρίς οικοδομική άδεια.
παρ.3- Με τη νέα διάταξη καθορίζεται ότι οι αυθαίρετες κατασκευές, που δεν παραβιάζουν είτε τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, είτε τις διατάξεις του χρόνου κατασκευής τους, νομιμοποιούνται με την έκδοση ή αναθεώρηση οικοδομικής άδειας και την επιβολή των προστίμων του Αρθ-17 παρ.2 του Ν-1337/83.
Σε περίπτωση που κατά τον χρόνο που ζητείται η νομιμοποίηση συντρέχουν οι απαγορεύσεις του Αρθ-15 παρ.2 και παρ.3 του Ν-1337/83 ενώ αυτό δεν συνέβαινε κατά τον χρόνο κατασκευής τους, δεν είναι δυνατή η νομιμοποίηση αυτών των αυθαιρέτων κατασκευών.
Δεν επιβάλλονται πρόστιμα, εάν υπάρχει οικοδομική άδεια σε ισχύ και τηρούνται ο σδ, ο σο και το περίγραμμα της οικοδομής και εάν η αναθεώρηση εκδοθεί σε τέσσερις μήνες από την έγγραφη ειδοποίηση της υπηρεσίας ή από την αίτηση του ενδιαφερομένου, εάν είχε υποβληθεί πριν από την διαπίστωση της υπηρεσίας.
Επισημαίνεται ότι για όλες τις περιπτώσεις απαιτείται η πιστή εφαρμογή των Εγκ-46/94 και Εγκ-23/95.
Ακόμη με την Εγκ-36/00 έγινε αποδεκτή η Γνωμ-271/00 του ΝΣΚ, βάσει της οποίας σε περίπτωση αλλαγής χρήσης πρόστιμο επιβάλλεται μόνο εάν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις και όχι όταν προκύπτει διαφορά φορολογικών και θέσεων στάθμευσης.
παρ.4- Προσδιορίζεται η απαίτηση της αποπεράτωσης των όψεων των κτιρίων, με πρόσθετα κριτήρια, σύμφωνα με απόφαση του οικείου νομάρχη. Η απαίτηση αυτή επιβάλλεται όπου η μη αποπεράτωση των όψεων των κτιρίων δημιουργεί κίνδυνο για τους ανθρώπους ή για ξένα πράγματα ή κίνδυνο για τη δημόσια υγεία ή που λόγω του μεγέθους των κτιρίων ή τη θέση τους ή λόγω της ιδιαιτερότητας της περιοχής στην οποία βρίσκονται αυτά, προσβάλλουν το φυσικό, το πολιτισμικό και το πολεοδομικό περιβάλλον και γενικότερα υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής της περιοχής.
Καταργείται η επιβολή του προστίμου σε αυτούς, που δεν μπορούν να συμμορφωθούν με την επιταγή του νόμου και να αποπερατώσουν τις όψεις των κτιρίων τους μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Με τη νέα ρύθμιση, εφ' όσον δεν το πράξει ο υπόχρεος, δίνεται η δυνατότητα στο Δημόσιο, στον οικείο ΟΤΑ και σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να αποπερατώσουν τις όψεις των οικοδομών, αλλά και να παρεμβαίνουν και να προβαίνουν σε παρεμβάσεις, σε περιοχές που εκτελούνται έργα ανάπλασης κοινοχρήστων χώρων.
Η επέμβαση και η έγκριση του προϋπολογισμού των πιο πάνω εργασιών και κάθε σχετική λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ.
παρ.5- Με τη νέα διάταξη επιχειρείται να ελεγχθεί ως και διασφαλιστεί η ποιότητα παραγωγής των ιδιωτικών έργων με επιμερισμό των υποχρεώσεων και ευθυνών των μετεχόντων σ' αυτή, με τον έλεγχο των υλικών και την αξιοπιστία των παρεχομένων υπηρεσιών.
Με Προεδρικά Διατάγματα και αποφάσεις, που θα εκδοθούν, καθορίζονται οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των καθ' οιονδήποτε τρόπο συμμετεχόντων στην παραγωγή των ιδιωτικών έργων. Επίσης τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες ένταξης των εργολάβων και προμηθευτών σε Μητρώο, με το οποίο θα πιστοποιείται η πληρότητα, η ποιότητα και η αξιοπιστία των παρεχομένων υπηρεσιών, υλικών κλπ. Εξάλλου με τις αποφάσεις, που προβλέπεται να εκδοθούν, θα προσδιορισθούν τα έργα, για τα οποία ορίζεται τεχνικός υπεύθυνος εργοταξίου και τα έργα, για τα οποία καθιερώνεται η τήρηση βιβλίου εκτέλεσης εργασιών.

παρ.1- Στα νομίμως υφιστάμενα κτίρια, στα οποία εφαρμόζεται το "νόμιμο περίγραμμα", κατά την προσθήκη περιλαμβάνονται και αυτά που έχουν εξαιρεθεί με τις διατάξεις του Ν-1337/83 και αυτά που έχουν ανεγερθεί πριν από το ΓΟΚ/55 (χωρίς να απαιτείται σχετική οικοδομική άδεια), μόνο όμως για το τμήμα τους, που δεν αντίκειται στις κατά τον χρόνο κατασκευής τους ή τις σημερινές διατάξεις.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, όπως πχ στη χορήγηση βεβαιώσεων για άδεια λειτουργίας απαιτείται, ως δικαιολογητικό, απόφαση Προϊσταμένου, η οποία θα συνοδεύεται από τοπογραφικό και διάγραμμα κάλυψης με σχηματική τομή. Με τη διοικητική αυτή πράξη, που αντικαθιστά την πράξη έγκρισης οικοδομικών εργασιών πιστοποιείται το νόμιμο περίγραμμα.
παρ.3- Διευκρινίζεται με σαφήνεια ότι στην κάλυψη και στον συντελεστή δόμησης προσμετρούν όλα τα κτίρια νομίμως υφιστάμενα και μη.
παρ.5- Σε περίπτωση οποιασδήποτε προσθήκης εφαρμόζεται ο ισχύον κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας συντελεστής δόμησης.
Κατ' εξαίρεση σε συνιδιόκτητα οικόπεδα, που μειώνεται ο συντελεστής δόμησης και εάν έχουν οικοδομήσει κάποιοι από τους συνιδιοκτήτες οι υπόλοιποι, εφ' όσον οικοδομήσουν αποκλειστικά κατοικία, χρησιμοποιούν εκμετάλλευση που ισούται με τον ισχύοντα κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας μειωμένο συντελεστή δόμησης πολλαπλασιασμένο επί το ποσοστό συνιδιοκτησίας, που έχει, επί το εμβαδόν του οικοπέδου.
Η ρύθμιση ισχύει τόσο σε κάθετη, όσο και σε οριζόντια συνιδιοκτησία. Επίσης ισχύει έστω και αν ο συνιδιοκτήτης που δεν έχει εξαντλήσει τον συντελεστή δόμησης, έχει κτίσει τμήμα αυτού (μικρότερο πάντως του επιτρεπόμενου σήμερα).
Σε περίπτωση οποιασδήποτε άλλης χρήσης εφαρμόζεται ο ισχύον κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας συντελεστής δόμησης.
Ισχύουν οι, πριν απο την ρύθμιση αυτή, διατάξεις για:
οικοδομικές άδειες, που έχουν υποβληθεί στην πολεοδομική υπηρεσία και οι φάκελλοι περιέχουν όλα τα απαιτούμενα για την έκδοση τους δικαιολογητικά.
οικοδομικές άδειες, που έχουν ήδη εκδοθεί αναθεωρούνται κατά την διάρκεια της ισχύος τους μόνο και χωρίς αύξηση του σδ και του σο.

παρ.1- Η απαίτηση της εγγραφής στο οικοδομήσιμο τμήμα του οικοπέδου κάτοψης κτιρίου 50 τετραγωνικά μέτρα με ελάχιστη πλευρά 5,0 μέτρα, δεν υπάρχει για οικόπεδα που έχουν δημιουργηθεί πριν από την ισχύ του Ν-1577/85 και σε περιοχές που οι ισχύοντες όροι δόμησης ορίζουν μικρά όρια αρτιότητας, ώστε να μην είναι δυνατή η εγγραφή κάτοψης κτιρίου με τις παραπάνω διαστάσεις. Με τη διάταξη αυτή αίρεται το άτοπο άρτια οικόπεδα σε παλιούς οικισμούς να θεωρούνται μη οικοδομήσιμα.
παρ.2- Αντικαθίσταται η παρ.5 του Αρθ-24 ώστε:
Θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο και το οικόπεδο που έχει το κατά παρέκκλιση απαιτούμενο εμβαδόν, εφ' όσον με τακτοποίηση αποκτήσει το κατά παρέκκλιση άρτιο πρόσωπο. Με τη ρύθμιση αυτή δίνεται η δυνατότητα το οικόπεδο να αποκτήσει τουλάχιστον τα ελάχιστα όρια της κατά παρέκκλιση αρτιότητας, αντί να οικοδομηθεί με το Αρθ-25 του Ν-1337/83 με πρόσωπο μικρότερο από αυτό της παρέκκλισης.
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η δια τακτοποίησης απόκτηση του ελαχίστου προσώπου οικοδομείται εάν το οικόπεδο πληροί τις προϋποθέσεις του Αρθ-25, όπως εκάστοτε ισχύει:
Διευκρινίζεται ότι προϋπόθεση για την οικοδόμηση οικοπέδων που δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένο δρόμο ή δρόμο προϋφιστάμενο του 1923, είναι να μην προέρχονται από υπαίτια κατάτμηση μετά την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής και να προϋφίστανται του Ν-651/77.
Γίνεται προσαρμογή της διάταξης στο Αρθ-25 του Ν-1337/83, όπως ισχύει σήμερα, δηλαδή αντί των ελαχίστων ορίων αρτιότητας εμβαδού και προσώπου 25 τετραγωνικά μέτρα και 4,0 μέτρα αντίστοιχα, τέθηκαν 50 τμ και 5,0 μ αντίστοιχα.
Δίνεται η δυνατότητα προσκύρωσης μη οικοδομήσιμων οικοπέδων, δηλαδή αυτών που δεν υπάγονται στις διατάξεις του Αρθ-25 του Ν-1337/83 ή που δεν μπορούν να αρτιοποιηθούν με τις διατάξεις του ΝΔ-690/48, πρωτίστως για να αποκτήσουν το ελάχιστο πρόσωπο οικόπεδα που έχουν το ελάχιστο εμβαδόν. Σε περίπτωση μη ύπαρξης τέτοιων οικοπέδων, η προσκύρωση γίνεται ακόμη και σε οικόπεδο του Αρθ-25 του Ν-1337/83, για επαύξηση του εμβαδού και προσώπου του.
παρ.3- Γίνεται σαφές ότι το περιεχόμενο της διάταξης αυτής αναφέρεται στο Αρθ-6 του ΓΟΚ και όχι στο Αρθ-24 αυτού.
παρ.4- Διευκρινίζεται ότι, όπου από την πολεοδομική νομοθεσία απαιτείται για να είναι οικοδομήσιμο ένα οικόπεδο να εγγράφεται στο οικοδομήσιμο τμήμα αυτού κάτοψη κτιρίου ορισμένων διαστάσεων, θεωρείται ως σχήμα του κτιρίου αυτού το ορθογώνιο.

Κάθε αμφισβήτηση, που ανακύπτει από την εφαρμογή εν γένει των πολεοδομικών διατάξεων επιλύεται με τη διαδικασία, που ήδη υπάρχει (απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, ύστερα από γνώμη του ΚΣΧΟΠ).
Η υποχρέωση εφαρμογής των αποφάσεων αυτών από όλες τις πολεοδομικές Υπηρεσίες της Χώρας, προκύπτει και από τις Εγκ-6/99 και Εγκ-31/95 του ΥΠΕΣΔΔΑ.

Με το άρθρο αυτό τροποποιούνται για λόγους καθαρά νομοτεχνικούς, οι διατάξεις του Αρθ-28, που αφορά την έκταση εφαρμογής του πολεοδομικού κανονισμού (Αρθ-2 έως και Αρθ-25) για να προσαρμοστούν οι διατάξεις που αναφέρονται στις παρ.2 και παρ.3 αυτού, στις νέες διατάξεις, όπως διαμορφώνονται.
Επισημαίνεται ότι στην παρ.1 αναφέρεται και η εφαρμογή της παρ.10 του Αρθ-9 στις περιοχές, που ισχύει το ΠΔ/24-5-85 (ΦΕΚ-270/Δ/85) και το ΠΔ/31-3-87 (ΦΕΚ-303/Δ/87) και επίσης στους οικισμούς.

Με την αντικατάσταση των παρ.1 και παρ.2 του Αρθ-29 του Ν-1577/83 αντιμετωπίζονται τα οικόπεδα, που βρίσκονται στα ακραία σημεία των ρυμοτομικών σχεδίων, που έχουν εγκριθεί πριν από τη δημοσίευση του Ν-1337/83 και ειδικότερα περιλαμβάνονται στα ανοικτά οικοδομικά τετράγωνα ή τετράγωνα, που δεν περιβάλλονται από κοινόχρηστους χώρους.
παρ.1- εδαφ.1. Ορίζεται ότι:
α. Ως οικοδομικό τετράγωνο για τις περιπτώσεις αυτές (ακραία σημεία σχεδίων πριν το Ν-1337/83) θεωρείται αυτό που περικλείεται από οικοδομικές γραμμές με ή χωρίς πρασιά, χωρίς να περιβάλλεται απαραίτητα από κοινόχρηστους χώρους.
β. Τα άρτια κατ' εμβαδόν οικόπεδα, που βρίσκονται στα παραπάνω οικοδομικά τετράγωνα και δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό ή οδό προϋφιστάμενη του 1923, εάν δεν μπορούν διά τακτοποιήσεως να αποκτήσει αυτό είναι δυνατό να οικοδομήσουν ως αποκλείσμενα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.5 των ενοποιημένων Αρθ-43, Αρθ-44, Αρθ-45 του ΝΔ/17-7/16-8-23.
γ. Στις περιπτώσεις, που στα ακραία σημεία των ρυμοτομικών σχεδίων των εγκεκριμένων μέχρι την 13-3-83 δεν προβλέπεται καθορισμένη οριακή οδός δίνεται η δυνατότητα στο Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας με απόφαση του, να καθορίζει την οριακή οδό σύμφωνα με τις διατάξεις του ΝΔ/17-7-/16-8-23 με τήρηση της διαδικασίας του Αρθ-3 του ιδίου ΝΔ/τος. Για τους παραδοσιακούς οικισμούς ο καθορισμός γίνεται σύμφωνα με την παρ.9β του Αρθ-25 του Ν-2508/97.
εδαφ.2. Ορίζεται ότι, αν απέναντι από τα οικοδομικά τετράγωνα που βρίσκονται στα ακραία σημεία του ρυμοτομικού σχεδίου, που έχει εγκριθεί μέχρι 13-3-83 προβλέπεται οικοδομική γραμμή, τα γήπεδα που έχουν πρόσωπο στη γραμμή αυτή, εφ' όσον έχουν δημιουργηθεί μέχρι την δημοσίευση του Ν-1577/85, κατά το τμήμα του το οποίο έχει επιφάνεια που αντιστοιχεί στις ελάχιστες απαιτούμενες για εμβαδόν και το πρόσωπο διαστάσεις αρτιότητας, οι οποίες προβλέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν για το απέναντι οικοδομικό τετράγωνο, θεωρούνται ότι ευρίσκονται εντός σχεδίου, και έχουν εφαρμογή όλες οι πολεοδομικές διατάξεις που εφαρμόζονται για τις εντός σχεδίου περιοχές.
παρ.2- Για τα οικόπεδα που κατατμήθηκαν από το κράτος πριν από την ισχύ του Ν-651/77 εφαρμόζονται οι ευεργετικές διατάξεις του Αρθ-25 του Ν-1337/83.
παρ.3- Καταργείται η παρ.5, δεδομένου ότι οι ρυθμίσεις για τα άτομα με ειδικές ανάγκες περιλαμβάνονται στην παρ.2 του Αρθ-28.
παρ.4- Καταργείται η αρμοδιότητα που δίνονταν στις υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας να εκδίδουν οικοδομικές άδειες και να επιβλέπουν τις σχετικές εργασίες, όταν πρόκειται για γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και παραμένει η αρμοδιότητα του υπουργείου Γεωργίας για τη χορήγηση εγκεκριμένων τύπων μελετών. Το τοπογραφικό διάγραμμα και η επίβλεψη ανατίθενται σε ιδιώτη μηχανικό.

Αφορά τις καταργούμενες, διατηρούμενες και τροποποιούμενες διατάξεις, με τις οποίες είχε τροποποιηθεί το Αρθ-12 του Ν-651/77 που καταργείται, πλην της παρ.4γ. Οι διατάξεις του καταργούμενου παραπάνω άρθρου, αναθεωρημένες, περιλαμβάνονται στις παρ.1 έως και παρ.6 του Αρθ-26 του παρόντος νόμου, ώστε να υπάρχουν κωδικοποιημένες σε ενιαίο κείμενο.

Με το Ν-2831/00 δεν προβλέπεται ειδική ρύθμιση για παράλληλη εφαρμογή προϊσχυουσών και νέων διατάξεων.
Είναι όμως αυτονόητο ότι σε περιπτώσεις αδειών που εκδίδονται με τις προϊσχύουσες διατάξεις είναι δυνατή η εφαρμογή διατάξεων του Ν-2831/00, που είναι ευμενέστερες και δεν επηρεάζουν κάποιο σύνολο προϊσχυουσών διατάξεων αλληλένδετων μεταξύ τους.
Με το άρθρο αυτό τίθενται μεταβατικές διατάξεις, που επιτρέπουν την εφαρμογή των προϊσχυουσών διατάξεων και αφορούν τόσο τον παρόντα Ν-2831/00, όσο και κάθε διάταγμα ή απόφαση που καθορίζει ή τροποποιεί όρους δόμησης. Δηλαδή τίθενται κωδικοποιημένες και αναθεωρημένες οι διατάξεις του καταργηθέντος Αρθ-12 του Ν-651/77, σύμφωνα με τις οποίες σε κάθε διοικητική πράξη καθορισμού ή μεταβολής των όρων δόμησης, όπως οι γενικές ή ειδικές πολεοδομικές διατάξεις, θα ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου αυτού, εκτός εάν αναφέρεται ρητά κάποια εξαίρεση.
Αυτονόητο είναι οι μεταβατικές διατάξεις του Αρθ-30 του Ν-1577/85 δεν έχουν ισχύ μετά το Ν-2831/00, διότι αφ' ενός έθεταν προϋποθέσεις μεταβατικής εφαρμογής μόνο για τις διατάξεις του Ν-1577/85 και αφ' ετέρου έχουν παρέλθει οι προθεσμίες εφαρμογής του.
παρ.1- Μετά την ισχύ του παρόντος Ν-2831/00 σε κάθε περίπτωση μεταβολής των διατάξεων, με μόνη την επιφύλαξη του Αρθ-4 του Ν-1577/85, εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις, εάν πριν την θέσπισή τους συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των περιπτ.α, β, γ, δ, ε. Διευκρινίζεται ότι στην περιπτ.δ "αρμόδια υπηρεσία" είναι οι υπηρεσίες που είναι εξουσιοδοτημένες για έκδοση οικοδομικών αδειών (πχ ΟΣΚ, ΥΠΑ κλπ).
Ειδικά για τις περιπτ.β, γ, δ και ε οι προϊσχύουσες διατάξεις εφαρμόζονται, μόνο εάν η οικοδομική άδεια εκδοθεί ή αναθεωρηθεί σε διάστημα το πολύ ενός έτους από την ισχύ των νέων διατάξεων, σύμφωνα και με την Ε-38/00.
Η προθεσμία αυτή δύναται να παραταθεί για ένα έτος ακόμη, αν διαπιστωθεί ότι η καθυστέρηση οφείλεται αποκλειστικά στην αρμόδια υπηρεσία. Η παράταση εγκρίνεται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου ΣΧΟΠ με απόφαση Νομάρχη ή με απόφαση Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, αν η αρμοδιότητα έκδοσης της άδειας ανήκει σε Πολεοδομία Δήμου ή Κοινότητας.
Με την θέσπιση νέων διατάξεων, μπορεί να προβλέπεται η εξαίρεση μιάς ή περισσοτέρων περιπτώσεων από τις παραπάνω ή τις επόμενες.
παρ.2- Οι οικοδομικές άδειες, για τις οποίες έχει εφαρμογή η παρ.1 επιτρέπεται να αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος τους, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις, μόνον εφ' όσον δεν γίνεται αύξηση του συντελεστή δόμησης που προβλέπεται από την οικοδομική άδεια ή τον συντελεστή κατ' όγκο εκμετάλλευσης ή αλλαγή χρήσης του κτιρίου, εάν η αλλαγή χρήσης αντίκειται στις διατάξεις, που ισχύουν κατά τον χρόνο της αναθεώρησης.
Μετά την λήξη τους οι οικοδομικές άδειες επιτρέπεται να αναθεωρούνται με τις προϊσχύουσες διατάξεις, μόνο για το τμήμα του κτιρίου, στο οποίο έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός μέσα στο χρόνο ισχύος τους, ενώ για το υπόλοιπο τμήμα του κτιρίου η αναθεώρηση γίνεται με τους νέους όρους και περιορισμούς δόμησης.
Κάθε μεταγενέστερη προσθήκη γίνεται με τους νέους όρους και περιορισμούς δόμησης.
παρ. 3- Εάν πριν την θέσπιση των νέων όρων δόμησης προηγήθηκαν αναστολές οικοδομικών εργασιών, η παρ.1 έχει εφαρμογή μόνον εφ' όσον η σχετική αίτηση είχε υποβληθεί πριν την επιβολή της πρώτης αναστολής.
παρ.4- Η επιβολή αναστολής σε εντός σχεδίου περιοχή δεν έχει εφαρμογή σε ισχύουσες οικοδομικές άδειες, που εκδόθηκαν μέχρι την ημέρα έναρξης της αναστολής.
παρ.5- Σε οικόπεδο που έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια πριν την μεταβολή γενικών ή ειδικών διατάξεων, που αφορούν την επιτρεπόμενη κάλυψη και εφ' όσον πριν την έκδοση της άδειας είχε συσταθεί διηρημένη ιδιοκτησία κατά τις διατάξεις του Ν-1024/71, οι συνιδιοκτήτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ποσοστό της νέας επιτρεπόμενης κάλυψης ίσο με το αναλογούν σε αυτούς ποσοστό συνιδιοκτησίας (για οποιαδήποτε χρήση).

παρ.1- Δίδεται η δυνατότητα εξαίρεσης, με τη διαδικασία και τα κριτήρια της παρ.10 του Αρθ-9 του Ν-1512/85, από κατεδάφιση κτιριακών εγκαταστάσεων ή κτισμάτων γεωργοκτηνοτροφικών ή πτηνοτροφικών μονάδων, που κτίστηκαν μέχρι τις 11-1-85 με έγκριση του Υπουργείου Γεωργίας ή της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος.
Επίσης με όμοια απόφαση κτίσματα και εγκαταστάσεις γεωργικών συνεταιρισμών, που έχουν κτισθεί μέχρι 13-6-00 με προγράμματα της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης του Υπουργείου Γεωργίας και της Αγροτικής Τράπεζας.
παρ.2- Τίθενται μεταβατικές διατάξεις για ορισμένες περιπτώσεις κάθετης συνιδιοκτησίας σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Συγκεκριμένα στις περιπτώσεις, που καθορίστηκαν ειδικοί όροι δόμησης, κατά την παρ.2 του Αρθ-9 του Διατάγματος του 23 και εκδόθηκε οικοδομική άδεια μέχρι τις 5-6-92, ημερομηνία δημοσίευσης του Ν-2052/92, που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί για οποιοδήποτε λόγο.
Σε όσες περιπτώσεις στο ΠΔ των όρων δόμησης αναφέρεται ότι έγινε παραχώρηση τμήματος των ακινήτων στον οικείο ΟΤΑ για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, δεν απαιτείται η τήρηση του όρου της έκδοσης της οικοδομικής άδειας, πριν το Ν-2052/92.
Οι ίδιες διατάξεις εφαρμόζονται και στις εκτός σχεδίου περιοχές, που έχουν καθορισθεί όροι δόμησης και εγκρίθηκαν η θέση και η διάταξη των κτιρίων, σύμφωνα με το σύστημα της ελευθέρας δόμησης του ΓΟΚ 73.
παρ.3- Δίνεται η δυνατότητα προσθήκης στα κτίρια της ΕΡΤ ΑΕ, που έχουν θεωρηθεί νόμιμα με τις διατάξεις του Ν-1730/87, εφ'όσον βρίσκονται σε γήπεδα του Δημοσίου, ύστερα από σύμφωνη και αιτιολογημένη γνωμοδότηση της ΕΠΑΕ.
παρ.4- Τροποποιείται η παρ.3 του Αρθ-23 του Ν-2242/94 και δεν απαιτείται η αποκατάσταση του αιγιαλού, πριν την επιβολή του προστίμου, ώστε να αποτελεί κριτήριο για την μείωσή του.
παρ.5- Τροποποιείται η ίδια ως άνω διάταξη, ώστε όταν η αποκατάσταση του αιγιαλού δεν γίνεται από τον υπαίτιο, να γίνεται με μέριμνα της αρμόδιας τεχνικής υπηρεσίας της Περιφέρειας, η δε σχετική δαπάνη καταλογίζεται σε βάρος του υπόχρεου.
παρ.6- Αντιμετωπίζεται το θέμα του υπολογισμού των υποχρεώσεων σε εισφορά σε γη των ιδιοκτησιών που περιλαμβάνονται στη συνολική έκταση του Ελαιώνα και εμπίπτει στα διοικητικά όρια πέντε (5) διαφορετικών δήμων (Αθηναίων, Αγίου Ιωάννη Ρέντη, Περιστερίου, Ταύρου και Αιγάλεω) και λαμβάνεται σαν εμβαδόν της ιδιοκτησίας κατά την 10-3-82 το άθροισμα των ιδιοκτησιών ενός και του αυτού ιδιοκτήτη στα όρια εκάστου δήμου.
παρ.7- Αντιμετωπίζεται το θέμα του υπολογισμού των υποχρεώσεων σε εισφορά σε γη των ακινήτων που αντιστοιχούν στα ιδανικά μερίδια ή τα αυτοτελή οικόπεδα κάθε συνιδιοκτήτη που δημιουργήθηκαν μετά την 10-3-82 λόγω κτήσεως από επαγωγή κληρονομιάς, μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης σε ΦΕΚ της Πολεοδομικής Μελέτης.
παρ.8- Τροποποιείται η παρ.3 του Αρθ-17 του Ν-1337/83 και δίδεται η δυνατότητα καθορισμού της ετήσιας προσαύξησης μέχρι 2% κατ' ελάχιστον και ρύθμισης της καταβολής των προστίμων σε μηνιαίες δόσεις και με έκπτωση.
παρ.10- Παρέχεται η δυνατότητα, εκτός των άλλων μελετών που σχετίζονται με την οικιστική καταλληλότητα και αφορούν έρευνες υπεδάφους, να συμπεριληφθούν και οι μελέτες μικροζωνικής σεισμικής επικινδυνότητας.
παρ.11- Διευκρινίζεται ότι με απόφαση του αρμόδιου για την έγκριση της Πολεοδομικής Μελέτης οργάνου, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη του οικείου Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου, μπορεί στις ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται είτε σε περιοχή εντός ορίων οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, είτε σε περιοχή που γίνεται τμηματική πολεοδομική ρύθμιση, όπως ορίζεται στην παρ.3 του Αρθ-19 του Ν-2508/97, αντί των υποχρεώσεων του ΝΔ του 23, να επιβάλλεται είτε εισφορά σε γή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του Αρθ-20 του Ν-2508/97, είτε σε χρήμα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του Αρθ-21 του ιδίου νόμου, είτε εισφορά σε γή και σε χρήμα. Οι ιδιοκτησίες που βρίσκονται εντός ορίων οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων των οποίων η σύμβαση της μελέτης πολεοδόμησης υπεγράφη μέχρι 13-6-97 μπορεί να υπαχθούν στις εισφορές του Αρθ-5 του ΠΔ/20-8-85 (ΦΕΚ-414/Δ/85).
παρ.12- Εξαιρούνται από την υπαγωγή στα ποσοστά γης της παρ.2β του Αρθ-20 του Ν-2508/97 (εισφορές σε γη εκτός ορίων οικισμών κάτω από 2000 κατοίκους), οι οικισμοί της περιπτ.α της παρ.1 του Αρθ-9 του ΠΔ/20-8-85 (ΦΕΚ-414/Δ/85), δηλ οι περιαστικοί οικισμοί που δεν είναι αυτοτελείς αλλά αποτελούν ενιαίο οικιστικό σύνολο με τα αστικά ή ημιαστικά κέντρα και περιέχονται μέσα στα εγκεκριμένα όρια ΓΠΣ ως πολεοδομική ενότητα ή τμήμα της και οι οποίοι εξακολουθούν να υπάγονται στις εισφορές του Αρθ-8 του Ν-1337/83.
παρ.13- Διευκρινίζεται ότι οι ιδιοκτησίες που βρίσκονται είτε εντός, είτε εκτός ορίων οικισμών με πληθυσμό μέχρι 2000 κατοίκους μπορεί να υπαχθούν, κατά τη διαδικασία πολεοδόμησής τους, μετά από απόφαση του αρμόδιου για την έγκριση της Πολεοδομικής Μελέτης οργάνου, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη του οικείου Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου, στα ποσοστά των εισφορών της παρ.2β του Αρθ-20 του Ν-2508/97, είτε στα ποσοστά της παρ.4 του Αρθ-8 του Ν-1337/83, ανεξάρτητα εάν η προκήρυξη ανάθεσης της μελέτης πολεοδόμησής τους αρχίζει πριν ή μετά τη δημοσίευσή του Ν-2508/13-8-97.
παρ.14- Παρέχεται η δυνατότητα κατασκευής υπογείων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων, με τις απαιτούμενες υπέργειες εγκαταστάσεις, για την εξυπηρέτηση των Σταθμών του ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ κάτω από χώρους ιδιοκτησίας της ή κάτω από κοινόχρηστους χώρους.
παρ.15- Στην παρ.2 του Αρθ-9 του ΠΔ/24-5-85 προστίθενται τα εξής:
εδαφ.ε: Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, ύστερα από γνώμη του αρμόδιου φορέα και του Περιφερειακού ΣΧΟΠ, επιτρέπεται παρέκκλιση του συντελεστή κατ' όγκο εκμετάλλευσης.
εδαφ.στ: με την ίδια διαδικασία επιτρέπεται:
η αύξηση του ύψους μέχρι 15,0 μέτρα
η αύξηση του συντελεστή κατ' όγκο εκμετάλλευσης με την προϋπόθεση ότι η επιφάνεια του γηπέδου είναι ίση ή μεγαλύτερη από 8000 τετραγωνικά μέτρα και οι αποστάσεις του κτιρίου από τα όρια του γηπέδου 20,0 μέτρα.
Σε περίπτωση που ισχύουν ειδικές διατάξεις αυτές κατισχύουν των ανωτέρω.
παρ.16- Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού ΣΧΟΠ, επιτρέπονται παρεκκλίσεις από τις διατάξεις του ΓΟΚ για κτίρια του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού, εφ' όσον τούτο επιβάλλεται για λειτουργικούς λόγους.
Επίσης, με όμοια απόφαση, επιτρέπεται για τα κτίρια αυτά παρέκκλιση από το συντελεστή δόμησης, χωρίς αύξηση του ποσοστού κάλυψης και του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους.

Επισημαίνεται ότι για την εφαρμογή του άρθρου αυτού δεν ισχύουν οι μεταβατικές διατάξεις (Αρθ-26 του Ν-2831/00).
παρ.1- Στα νέα κτίρια, των οποίων η οικοδομική άδεια εκδίδεται μετά τις 12-6-00, επιβάλλεται εξασφάλιση της οριζόντιας και κατακόρυφης προσπέλασης στους χώρους των Δημοσίων ή ιδιωτικών κτιρίων, που στεγάζονται ειδικές χρήσεις, αλλά και στους χώρους στάθμευσης των κτιρίων αυτών.
Η ίδια υποχρέωση επιβάλλεται και στα κτίρια με χρήση κατοικίας, για τα οποία είναι υποχρεωτικός ο ανελκυστήρας, με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού.
παρ.2- Η προσπέλαση εξασφαλίζεται με οδεύσεις από την στάθμη του πεζοδρομίου μέχρι την πόρτα του ανελκυστήρα, που έχουν τις κατάλληλες διαστάσεις και διαμόρφωση, όπως ορίζονται με την παράγραφο αυτή.
παρ.3- Η ίδια αντιμετώπιση επιβάλλεται και για τη διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων των οικοπέδων των κτιρίων της παρ.1.
παρ.4- Επίσης στα κτίρια αυτά αλλά και στους κοινόχρηστους χώρους των οικισμών 5% των χώρων υγιεινής και τουλάχιστον σε ένα των ορόφων των κτιρίων της παρ.1 πρέπει να είναι κατάλληλοι για χρήση με αναπηρικό αμαξίδιο.
παρ.5- Στα ήδη υφιστάμενα κτίρια του Δημοσίου κλπ, επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, για να είναι προσπελάσιμοι από ΑΜΕΑ.
παρ.6- Από τις ως άνω διατάξεις εξαιρούνται τα κτίρια, που έχουν μοναδική πρόσβαση σε δρόμο με βαθμίδες ή διαφορά στάθμης του φυσικού εδάφους από το πεζοδρόμιο μεγαλύτερη των 2,50 μέτρων και επίσης προβλέπονται εξαιρέσεις αναλόγως του μεγέθους και της χρήσης.
παρ.7- Θεσπίζονται παρεκκλίσεις από τις διατάξεις του ΓΟΚ για την κατασκευή στοιχείων, που διευκολύνουν τα ΑΜΕΑ στα κτίρια, που δεν είναι υποχρεωτική η κατασκευή τους.
παρ.8- Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ καθορίζονται προδιαγραφές για τη διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών, έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα ΑΜΕΑ.
παρ.9- Για την εφαρμογή των πιο πάνω ρυθμίσεων συνιστάται "Επιτροπή Προσβασιμότητας", με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ.

ΣΧΕΤ-ΝΟΜ ΓΟΚ/85 Αρθ-2, Αρθ-3, Αρθ-4, Αρθ-7, Αρθ-8, Αρθ-9, Αρθ-10, Αρθ-11,Αρθ-14, Αρθ-15, Αρθ-16, Αρθ-17, Αρθ-18, Αρθ-19, Αρθ-20, Αρθ-21, Αρθ-22, Αρθ-23, Αρθ-24, Αρθ-27, Αρθ-28, Αρθ-29, Αρθ-30, Αρθ-31,
Ν-2831/00 Αρθ-26, Αρθ-27, Αρθ-28.